Στον κόσμο αυτό δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην πόνεσε, πονά ή θα πονέσει, για λίγο ή πολύ, κι ο πόνος συχνά γίνεται αφορμή θλίψης, γογγυσμού, απομόνωσης και απόγνωσης. Ανίατες ασθένειες, απρόσμενα και τραγικά γεγονότα, χαμός συγγενικών και φιλικών προσώπων συνιστούν διαφορετικές αιτίες πόνου, οδηγούν όμως πάντα στην ίδια απορία: γιατί να υπάρχει τόσος πόνος; Γιατί ο φιλεύσπλαχνος Θεός επιτρέπει τόση δυστυχία και θλίψη; Γιατί να μην εισακούονται οι δεήσεις μας για απαλλαγή από πάσης θλίψεως, οργής, κινδύνου και ανάγκης;

Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια προσπάθεια ερμηνείας του πόνου, της σημασίας του, του νοήματός του, της αξίας του, της πιθανής ευλογίας του από τον πιστό και του ασπασμού του ως αγίου από ένα αληθινό χριστιανό. Κοινή αντίληψη είναι ότι ο πόνος είναι «εκ του πονηρού». Ο π. Μωυσής όμως, έχοντας ο ίδιος πονέσει όσο λίγοι, μας παρουσιάζει συνοπτικά την διδασκαλία και την εμπειρία της Εκκλησίας μας, η οποία βλέπει τον πόνο ως την κατ΄εξοχήν οδό του εξαγιασμού.

Κάποιους, ο πόνος τους σκανδαλίζει σε τέτοιο βαθμό, που θολώνει μέσα τους η εικόνα του Θεού. Σε άλλους, ο πόνος γίνεται σύντροφος και συνοδοιπόρος στο ταξίδι της λύτρωσης της ανθρώπινης ψυχής. Ο πόνος του σώματος «γεννά» συνάμα και τη γιατρειά της ψυχής. Η σωματική καταπόνηση είναι παράλληλα και ψυχική ανάταση. Χρειάζεται όμως να έχει κανείς περισσή δύναμη μέσα του για να αντέξει υπομονετικά και μάλιστα ευχαριστιακά και δοξολογικά τον ερχομό του πόνου στη ζωή του.

Το έκτακτο πένθος, η ξαφνική ανίατη ασθένεια, η απρόσμενη αποτυχία, η φοβερή κατηγορία και η χειρότερη συκοφαντία αποτελούν περιστάσεις κατά τις οποίες μπορεί να συναντήσει κανείς το νόημα της υπάρξεως, την αξία της ζωής, την παρουσία του Θεού, να έχει μια δυνατή αίσθηση σημαντικής μετάνοιας. Ο πόνος, έτσι, μετατρέπεται σε αληθινή επίσκεψη Θεού, ευλογία, αγιασμό, δώρο, λύτρωση. Μαλακώνει, γεμίζει με ελπίδα, φωτίζει, γεννά την κοινωνία της αγάπης. Ο πόνος είναι άγιος γιατί κρύβει την ταπείνωση του αγίου Θεού και αγιάζει.