ΔΟΚΙΜΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ

Ο "αλλόκοτος ελληνισμός" φωτίζει επτά έκκεντρες μορφές της νεοελληνικής πνευματικής ιστορίας, οι οποίες αφοσιώθηκαν με πάθος στις σχέσεις ελληνισμού και χριστιανισμού, Ανατολής και Δύσης και αποτόλμησαν ασυνήθιστους πειραματισμούς με τη νεοελληνική ταυτότητα. Οι παραγνωρισμένες αυτές αναζητήσεις της ελληνικότητας γεννήθηκαν λίγο πριν και λίγο μετά τα δύο κρίσιμα ιστορικά ορόσημα του ελληνισμού, την πτώση του Βυζαντίου (1453) και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους (1830), απολήγοντας σε επτά εκδοχές οριακής εμπειρίας των ιδεών στον ευρύτερο ελληνικό χώρο: περιπλάνηση (Κυριάκος Αγκωνίτης), ουτοπία (Πλήθων), εκτοπισμός (Μάρουλλος Ταρχανιώτης), βλασφημία (Χριστόδουλος Παμπλέκης), αίρεση (Θεόφιλος Καΐρης), αλλόκοτο (Παναγιώτης Σοφιανόπουλος), ψευδολογία (Κωνσταντίνος Σιμωνίδης).

Συνδυάζοντας τη μελέτη των πηγών με την ιστορία των ιδεών και τον φιλοσοφικό στοχασμό, το δοκίμιο του Νικήτα Σινιόσογλου χαρτογραφεί μια λησμονημένη μεθόριο της νεοελληνικής ιστορίας των ιδεών, την οποία η κυρίαρχη διανοητική ιστορία αντιμετωπίζει με δυσπιστία και αμηχανία.

Στην παρούσα συγκυρία ακραίας πολιτικής ρευστότητας και ιδεολογικών ανακατατάξεων, τα ανοίκεια άκρα της νεοελληνικής ιστορίας των ιδεών αποκτούν μιαν αναπάντεχη πολιτική σημασία.