Το θέμα του καθεστώτος των νήσων του Αιγαίου είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα των διμερών ελληνοτουρκικών σχέσεων. Γίνεται λόγος για «ζητήματα» και όχι «προβλήματα» ή «διαφορά» διότι το Διεθνές Δίκαιο και οι συνθήκες που αφορούν τις συγκεκριμένες νήσους είναι ξεκάθαρα, σαφή και νομικώς διαυγή ώστε να μην υφίσταται καμμία αμφιβολία, να μην δημιουργείται το παραμικρό νομικό έρεισμα για την υιοθέτηση μίας άλλης απόψεως από την διεθνώς κρατούσα, που συμπίπτει σχεδόν απολύτως με τις ελληνικές θέσεις. Το ζήτημα αυτό έχει απασχολήσει κορυφαίους νομικούς και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου, ενώ έχει γίνει αντικείμενο διεθνούς σχολιασμού αλλά και μαθημάτων σε μεγάλα ξένα πανεπιστήμια. Κατωτέρω, θα εκτεθούν αρχικώς οι τουρκικές απόψεις (οι οποίες συχνά είναι περισσότερες της μίας), διότι «ο καλύτερος τρόπος αντιμετωπίσεως του αντιπάλου σου είναι απλά να τον γνωρίζεις» και ακολούθως θα παρατεθούν οι ελληνικές θέσεις αλλά και το τι ακριβώς ισχύει, βάσει του Διεθνούς Δικαίου.

Η μελέτη αυτή βασίζεται σε πληθώρα νομικών κειμένων, βασικός κορμός της όμως υπήρξαν τα κείμενα του αείμνηστου Κων. Οικονομίδη (ομότιμου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου, επικεφαλής της Ειδικής Νομικής Υπηρεσίας του υπουργείου Εξωτερικών από το 1979 έως το 1995 καθώς και μέλους της Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου των Ηνωμένων Εθνών από το 1997 έως το 2003), με τα οποία αντέκρουσε την τουρκική επιχειρηματολογία (υπό τον Χουσεΐν Παζαρτζϊ) σε μία σειρά δημοσιευμάτων, όπως το βιβλίο υπό τον τίτλο «Το καθεστώς αποστρατικοποίησης των νησιών του ανατολικού Αιγαίου». Στο σημείο αυτό θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες μου στον Στρατιωτικό Νομικό Σύμβουλο κ. Παν. Σιδηροκαστρίτη, ο οποίος εδέχθη με χαρά να προλογίσει το βιβλίο, προέβη σε λίγες αλλά καίριες επισημάνσεις και ιδίως με τιμά με την μακροχρόνια φιλία του. Επίσης, θα κάνω ιδιαίτερη αναφορά στην καθηγήτρια του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Οργανισμών κα Παρ. Νάσκου-Περράκη, η οποία στάθηκε στο πλάϊ μου ποικιλοτρόπως.