Οποιαδήποτε και αν είναι η προσδιοριστική αξία αυτού του πολυσυζητημένου βιβλίου, αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό, συναρπαστικό και βαθιά προσωπικό πρόβλημα: αυτό το μαρτυρεί η εποχή που το έγραψα - η ταραγμένη εποχή του Γαλλο-Πρωσσικού Πολέμου του 1870/71.

Καθώς ξεσπούσαν στην Ευρώπη οι κεραυνοί της μάχης του Γουόρθ, ο στοχαστικός φίλος των γρίφων που έμελε να γίνει ο δημιουργός αυτού του βιβλίου αποτραβήχτηκε σε μια άκρη των Aλπεων, πολύ συλλογισμένος μα και ανέμελος συγχρόνως, και κατέγραψε τις σκέψεις του για τους Έλληνες - τον πυρήνα αυτού του παράξενου και σχεδόν απρόσιτου βιβλίου στο οποίο θα προστεθεί τώρα αυτός ο καθυστερημένος πρόλογος (ή αυτό το υστερόγραφο). Μετά από λίγες βδομάδες, βρισκόταν και ο ίδιος κάτω από τα τείχη του Μετς, έχοντας ακόμη αφήσει αναπάντητα τα ερωτηματικά που είχε θέσει για την υποτιθέμενη "ευθυμία" των Ελλήνων και της Ελληνικής τέχνης. Στο τέλος, σ αυτό τον μήνα της βαθιάς αγωνίας, όταν στις Βερσαλίες γίνονταν διαπραγματεύσεις για την ειρήνη, ένιωσε κι αυτός την ειρήνη να τον αγκαλιάζει και, ενώ θεραπευόταν σιγά - σιγά από μια αρρώστια που είχε αρπάξει στο μέτωπο, συμπλήρωσε το τελικό προσχέδιο της Γέννηση της Τραγωδίας από το Πνεύμα της Μουσικής. Μουσική και τραγωδία; Οι Έλληνες και η μουσική της τραγωδίας; Οι Έλληνες και η καλλιτεχνική μορφή του πεσιμισμού; Η τελειότερη, η ωραιότερη, η πιο ζηλευτή ως τα σήμερα ανθρώπινη φυλή, αυτή που μας δίνει την πιο συναρπαστική εικόνα της ζωής, οι Έλληνες - πως αυτό; Απ όλους τους λαούς, αυτοί είχαν ανάγκη την τραγωδία; Και μάλιστα - την τέχνη; Γιατί - αυτή η Ελληνική τέχνη;