ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΟΡΓΑΝΩΤΕΣ

Τα σοβαρά κράτη του 21ου αιώνα, πέραν του δημοκρατικού πολιτεύματος, της δικαιοκρατίας, του σεβασμού προς το περιβάλλον και της λογικής της ευθύνης, διακρίνονται και για τη σημαντική τους διοικητική ικανότητα. Εξετάζοντας περαιτέρω την έννοια αυτή, διακρίνουμε τις δύο κύριες συνιστώσες της, τη στρατηγική-στοχαστική-επιτελική σκέψη και την επιχειρησιακή ικανότητα.

Η στρατηγική-στοχαστική-επιτελική σκέψη, που καλλιεργείται εδώ και μερικούς αιώνες στις προηγμένες Διοικήσεις έχει πρόσφατα (από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα) αναπτυχθεί ιδιαίτερα, βασιζόμενη τόσο στις θεωρητικές εμβαθύνσεις, όσο και στην ασταμάτητη πρόοδο της ηλεκτρονικής τεχνολογίας. Σήμερα, μιλάμε για «κράτος πλοηγό» ή, στα καθ’ ημάς, για «επιτελικό κράτος». Η «Στρατηγική Διοίκηση» ή το «κράτος πλοηγός» ή το «επιτελικό κράτος» ωστόσο, μπορεί να προβάλλουν το στοιχείο του στοχασμού (επιτελικότητα, στρατηγική σκέψη, τεκμηρίωση με αξιοποίηση εργαλείων γνώσης, όπως διάφορων μητρώων και βάσεων δεδομένων, συνεργασία με διεθνείς «δεξαμενές σκέψης» κ.λπ.), ωστόσο είναι ολοφάνερο πως το πλεονέκτημά τους ως διοικητικά-κυβερνητικά συστήματα είναι η ευχέρειά τους στο να βελτιώνουν σημαντικά την αποτελεσματικότητα-αποδοτικότητα επί του πεδίου ενασχόλησής τους.

Στην περίπτωση της χώρας μας, η πραγματικότητα της συνολικής κρατικής απόδοσης δεν μπορεί να θεωρείται ικανοποιητική. Όσο και να προβάλλεται το κυρίαρχο αφήγημα από τα πολλά φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, το αρνητικό πρόσημο, όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο φανερό. Σήμερα (τέλη 2021), δύο και κάτι χρόνια από τη θεσμική εισαγωγή του «επιτελικού κράτους» στην ελληνική δημόσια σκηνή, παρά τη σύσταση κάποιων επιτελικών δομών και την όποια επιτελική λειτουργία αυτές επιτελούν, οι επιχειρησιακές ικανότητες των κρατικών δομών παραμένουν εμφανώς πολύ περιορισμένες.