ΛΟΓΟΙ, ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ, ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Η παρούσα μελέτη εστιάζει στο γλωσσικό μάθημα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί τα τελευταία 30 χρόνια στο ελληνικό πρωτοβάθμιο σχολείο, και διερευνά μια σειρά από κομβικά ερωτήματα. Με ποιον τρόπο μπορεί να κατανοήσει κανείς τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί με στόχο να αναδιαρθρώσουν τη φύση του γλωσσικού μαθήματος; Πώς μπορούν αυτές να αξιολογηθούν; Τι συνιστά το «νέο» και το «παραδοσιακό» στη γλωσσική εκπαίδευση;

Αν και είναι γενικά αποδεκτό ότι κάθε πρόταση συνιστά μια βαθιά πολιτική πράξη που οδηγεί στη διαμόρφωση συγκεκριμένου τύπου υποκειμένων, οι συνθέτες διαδικασίες δια μέσου των οποίων συντελείται η διαμόρφωση αυτή έχουν ελάχιστα μελετηθεί. Με το παρόν έργο επιχειρείται μια τέτοια μεταανάλυση. Μέσα από την κριτική ανάγνωση των Προγραμμάτων Σπουδών και των γλωσσικών εγχειριδίων που έχουν εκπονηθεί (1982-2011) στο ελλαδικό συγκείμενο, σκιαγραφείται η διαπάλη μεταξύ των προτεινόμενων από τη διεθνή έρευνα οπτικών (Discourses) για τη γλώσσα και τον γραμματισμό, αλλά και ο τρόπος αναπλαισίωσης ορισμένων εξ αυτών στο τοπικό πλαίσιο. Η μελέτη καταλήγει στην ανάγκη αναδιάρθρωσης της πράξης προς κριτικά προσανατολισμένες πρακτικές και κοινωνικά δίκαιες κατευθύνσεις.