Ο όσιος Ιλαρίων ο Μέγας (291 - 371) γεννήθηκε στη Θαβαθά της Γάζας, όπου ίδρυσε το πρώτο μοναστήρι στην Παλαιστίνη. Ταξίδεψε στην Αίγυπτο, στη Λιβύη, στη Σικελία, στην Επίδαυρο (Ντουμπρόβνικ) και κοιμήθηκε στην Πάφο. Επετέλεσε πολλά θαύματα και ήταν γνωστός ως διώκτης των δαιμόνων. Στο παρόν βιβλίο καταγράφονται και εξετάζονται τα αγιολογικά, υμνογραφικά και αρχαιολογικά δεδομένα για τον όσιο, εκδίδονται ανέκδοτα κείμενα, επανεκδίδεται αναστατικά ένας "Βίος" του και περιλαμβάνονται πολλές εικόνες. Η μνήμη του εορτάζεται στις 21 Οκτωβρίου.