ΜΙΑ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΜΕ ΠΥΞΙΔΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

Στο βιβλίο τούτο συγγραφέας, διεθνούς εμβέλειας επιστήμονας και βαθύς γνώστης της νεοελληνικής ιστορίας, προσφέρει μιαν ανίχνευση της πολιτικής συλλογικής του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται σε ό,τι εκείνος απεκάλεσε «ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό».

Στο πλαίσιο των διαλογισμών του ανά χείρας συγγράμματος, το οποίο δεν συνιστά βιογραφία, αλλά συμβολή στην ιστορία των ιδεών, λαμβάνεται φυσικά υπόψη, ότι ο «αυστηρός Μακεδόνας» δεν υπήρξε πολιτικός επιστήμονας, αλλά κατ΄ εξοχήν άνθρωπος της πράξης. Η διερεύνηση είναι διαλεκτική με τη διττή σημασία της λέξης. Με την έννοια του διαλόγου, αλλά και με την έννοια του εγελιανού τριαδικού σχήματος της θέσης, αντίθεσης και σύνθεσης.

Έτσι ο προσεκτικός αναγνώστης των τεκμηριωμένων και με πλούσιο αρχειακό υλικό αναπτύξεων του συγγραφέα «αφουγκράζεται» τον ήχο, τον απόηχο και τον υπέρηχο της δύσκολης προβληματικής. Λόγω της θεοποίησης της αγοράς ο «ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός ηχεί σήμερα εν πολλοίς σαν κάτι το απόμακρο. Είναι περισσότερο απόηχος παρά ηχηρό κήρυγμα. 'Αλλωστε και όταν το 1979 πρωτοδιακηρύχτηκε, το αίτημά του για κοινωνική δικαιοσύνη δεν υπήρξε βέβαια κυριολεκτικά ριζοσπαστική. Κι έτσι προβάλλει ο υπέρηχος, που δυστυχώς, όπως τονίζει ο συγγραφέας, δεν «πιάνουν» τα στουμπωμένα από τoν επικρατούντα αδυσώπητο οικονομισμό αυτιά. Για τον Παύλο Τζερμιά ο γνήσιος φιλελευθερισμός είναι ανθρωπισμός. Κι αυτός είναι αδιανόητος χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη.