Λίγα θεωρητικά έργα σημάδεψαν τόσο βαθιά τις τελευταίες δεκαετίες του εικοστού αιώνα όσο ο Οριενταλισμός του αμερικανοπαλαιστίνιου διανοητή Έντουαρντ Σάιντ (1935-2003).

Από το 1978 που εκδόθηκε για πρώτη φορά, το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες κι έχει γίνει έργο-ορόσημο για τους μελετητές της συγκριτικής λογοτεχνίας, των Επιστημών του Ανθρώπου γενικά, και για τους ιστορικούς της αποικιοκρατίας. Ο Σάιντ, θέτοντας στο μικροσκόπιο τους τρόπους με τους οποίους έχει αναπαρασταθεί η αραβομουσουλμανική Ανατολή στη δυτική λογοτεχνία των τελευταίων αιώνων, αλλά και σε άλλους παράλληλους λόγους -επιστημονικούς, γεωγραφικούς, διοικητικούς, κλπ.– που αναπτύσσονται σταθερά από τις δυτικές αποικιοκρατικές δυνάμεις την εποχή της παγκόσμιας επέκτασής τους, έδειξε πώς η «Δύση» σφυρηλατεί την ίδια της την ταυτότητα μέσ’ από την κατασκευή του «αρνητικού» της: μιας πλαστά ομοιογενούς και παραπλανητικά υποτιμητικής εικόνας της «Ανατολής», τέτοιας που να δικαιολογεί την υπεροχή και την κυριαρχία του «λευκού ανθρώπου».

Έθεσε ταυτόχρονα ευρύτερου ενδιαφέροντος ερωτήματα, όπως: Με ποια κριτήρια συγκροτήθηκε ο λεγόμενος «δυτικός λογοτεχνικός κανόνας»; Τι καθόρισε την επιβολή της αγγλικής ως παγκόσμιας γλώσσας; Τι συνδέει τις κειμενικές λειτουργίες της αναπαράστασης με τις πολιτικές λειτουργίες της εκπροσώπησης;

Από την προβληματική του γεννήθηκε ένας ολόκληρος ακαδημαϊκός κλάδος των ημερών μας, οι λεγόμενες Μετααποικιακές Σπουδές.