Χωρίς αμφιβολία, ο "Ηγεμόνας" είναι το πιο επαναστατικό έργο του Μακιαβέλλι και παραμένει ένα οργανικό έργο γραμμένο με πάθος: Σ' αυτό ο συγγραφέας αρνείται τα παραδοσιακά πολιτικά συστήματα και στρέφεται στο άτομο και στις αρετές του. Ο στόχος είναι η νέα ηγεμονία, η μελέτη μιας καινούριας εμπειρίας για μια κοινωνία που βρίσκεται σε κρίση. Ο Μακιαβέλλι εντυπωσιάζεται από αυτές τις νέες ηγεμονίες που δημιουργήθηκαν με βία και επιπλέον γοητεύεται από τους αρχηγούς των στρατευμάτων. Πέρα απ' αυτά, προβληματίζεται με τη δημιουργία των μεγάλων δυτικών μοναρχιών (Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία), που κυβερνιούνται από έναν απόλυτο Ηγεμόνα.

Το έργο, παρά την επαναστατικότητά του, έχει τις ρίζες του στην παραδοσιακή φιλοσοφία του Μεσαίωνα. Πράγματι, για τον Μακιαβέλλι, το Κράτος δεν είναι η συνολική συνείδηση των πολιτών αλλά το ευφυές δημιούργημα ενός ηθικού ατόμου, είναι ένα δημιούργημα ξένο προς την ηθική πραγματικότητα του λαού.