Η ΤΥΡΑΝΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΝ

Ακόμα και σήμερα η αντίληψή μας για τη Μέση Ανατολή δεν παύει να είναι σε κάποιο βαθμό προϊόν μιας αναγκαστικά δυτικοκεντρικής οπτικής. Ποια είναι αυτά τα αξιακά συστήματα; Και πόσο είναι δίκαιο να μιλάμε, να θεωρούμε την περιοχή ως κάτι ενιαίο, να έχουμε διαμορφώσει -τουλάχιστον μια μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης στη Δύση– μια μονολιθική αντίληψη για μια περιοχή όπου συνυπάρχουν και την ίδια στιγμή συγκρούονται μέχρι θανάτου διαφορετικές κοινότητες;
K. Y.

Μπορούν οι λαοί αυτοί να συνυπάρξουν; Οι ’ραβες θεωρούν ότι προϋπήρχαν των Εβραίων στην περιοχή, ενώ οι Εβραίοι ισχυρίζονται το αντίθετο και ότι η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ το 1948 ήταν μια ιστορικά δίκαιη πράξη. Και οι δύο πιστεύουν ότι είναι ο περιούσιος λαός, και αυτό ξεπερνά τα σύνορα της Μέσης Ανατολής.
Κ. Φ.

Ενώ ένας συνήθης πόλεμος αφορά την επιβολή της θέλησης της μίας πλευράς στην άλλη, εδώ έχουμε προσπάθεια επιβολής μιας διαφορετικής πραγματικότητας, η οποία δεν αφήνει περιθώριο ύπαρξης στην αντίθετη πλευρά. Πρόκειται για έναν πόλεμο εξόντωσης. Είναι άλλο να πολεμάς για την επίτευξη πολιτικών στόχων και άλλο να πολεμάς για την ολοκληρωτική καταστροφή του αντιπάλου. Είναι σαν τον Γ΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο, όπου η ήττα ισοδυναμούσε με αφανισμό. Οι δύο λαοί ζουν σε εντελώς διαφορετικές πραγματικότητες, οι οποίες, ωστόσο, επηρεάζονται βαθιά από την ιστορική εμπειρία που έχει διαμορφώσει τις πεποιθήσεις τους.
Α. Δ.

Ό,τι γίνεται στη Μέση Ανατολή δεν μένει στη Μέση Ανατολή. Η Παλαιστίνη είναι μια περιοχή όπου η πραγματικότητα τροφοδοτεί μια ακραία βίαιη μυθολογία και αυτή η μυθολογία με τη σειρά της ανατροφοδοτεί με ακόμη μεγαλύτερα επίπεδα βίας την πραγματικότητα. Oι συζητήσεις των τεσσάρων ήταν διαδραστικές, ζωντανές και εκ των πραγμάτων πολύ δυναμικές, αφού κάθε φορά καλούνταν να αποτιμήσουν εξελίξεις που ήταν πυκνές και καταιγιστικές.