ΧΩΡΙΣ ΕΞΙΔΑΝΙΚΕΥΣΗ

Ο λόγος για τον Κωνσταντίνο Γ. Καραμανλή και το κράτος του. Όχι για τον Καραμανλή τον χάρη στη δικτατορία καθαρμένο από τον παλαιό κακό εαυτό του. Ούτε για τον έπειτα Καραμανλή, το σεβάσμιο και αγαπητό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αλλά για τον προϋπάρξαντα από τη δικτατορία Καραμανλή και το κράτος το καραμανλικό της περιόδου 1955-63.

Για τον Καραμανλή, το δυναμικό, τον επίμονο στους στόχους του, το ρεαλιστή, τον πραγματοποιό, αλλά και τον Καραμανλή τον παλιοκομματικό, τον τραχύ και θυμώδη, τον ''αλάθητο'', το ''σωτήρα'' τον απρόσιτο, τον περιφρονητή των αντιπάλων του, τον καισαροπαπικό. Και ακόμα για τον Καραμανλή το συντηρητικό, Ηρακλή του στέμματος, προσδεμένο στο ΝΑΤΟ και τους Αμερικανούς. Προπαντός για τον Καραμανλή αδιάλλακτο ανιτκομμουνιστή, επίπονο διατηρητή της εμφύλιας διαίρεσης, πολεοδομικό εκβαρβαρωτή.

Και για το καραμανλικό κράτος εκείνης της περιόδου: το διωκτικό σε βάρος των ανθρώπων του ΕΑΜ και των ηττημένων του εμφυλίου, το αστυνομικό, το κομματικό και φαυλοκρατικό, το κράτος των ολίγων πλουσίων και των πολλών φτωχών, το κράτος με πάσχουσες τη διοίκηση, αυτοδιοίκηση, υγεία-πρόνοια, παιδεία, το κράτος εκλογικό νοθευτή και βιαστή, μορφωτή και θαλπωρό ενός παρακράτους, το οποίο αργότερα θα γινόταν παράνομο κράτος. Ασφαλώς και για τα θετικά εκείνης της διακυβέρνησης: την πολιτική σταθερότητα, άσχετο πώς αυτή γινόταν εφικτή, την οικονομική ανάπτυξη, τη σύνδεση με την ΕΟΚ.

Η μελέτη είναι επίκριση αιτιολογημένη, βασισμένη σε στοιχεία. Όμως είναι και έπαινος για τον Καραμανλή, για τις αρετές και το έργο του.