Σε αρκετά ζητήματα της λογοτεχνικής μας ιστορίας επικρατούν απόψεις που σχηματίστηκαν ερήμην των κειμένων πηγών. Υπάρχουν ακόμη κεφάλαια άγραφα στη νεοελληνική γραμματεία, όπως είναι η ιστορία της κριτικής και η ιστορία του φιλολογικού περιοδικού. Ο τόμος αυτός περιέχει μελέτες που ξεκίνησαν από τη διαπίστωση των ερευνητικών μας κενών· αξιοποιείται πρωτογενές υλικό που τεκμηριώνει τη διαπραγμάτευση θεμάτων αισθητικών και κριτικών και συζητούνται ορισμένες σημαντικές πολιτισμικές παρεμβάσεις του αιώνα μας.