Τι σημαίνει σήμερα σοσιαλδημοκρατία;
Με ποιες λέξεις θα μπορούσαμε να την περιγράφουμε, σε ποιες κατευθύνσεις θα αναζητούσαμε το σύγχρονο περιεχόμενό της;
Η μεγάλη πολιτική παράδοση που σφράγισε την προοδευτική πολιτική του 20ού αιώνα, ανανεώνοντας διαρκώς τη φυσιογνωμία της, θεωρήθηκε πριν λίγα χρόνια ότι έχει φτάσει στο τέρμα μιας μακράς διαδρομής, έχοντας πέσει θύμα του ίδιου του θριάμβου της. Κανείς πλέον δεν διανοείται να αμφισβητήσει ριζικά ορισμένες θεμελιώδεις σοσιαλδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, όπως το κοινωνικό κράτος. Ταυτόχρονα, όμως, η πολιτική οικογένεια που άλλαξε το πρόσωπο των ευρωπαϊκών κοινωνιών όσο καμία άλλη βρέθηκε, με την παγκόσμια και ευρωπαϊκή κρίση του 2008, σε υπαρξιακό κενό. Αδυνατώντας να προτείνει μια συνεκτική απάντηση στην κρίση, ήρθε αντιμέτωπη με το φάσμα της κατάρρευσης, όπως συνέβη στην ελληνική περίπτωση, που έδωσε και το όνομα στη διεθνή απειλή της "πασοκοποίησης".
Και ενώ πολλοί μιλούσαν για την οριστική της παρακμή, η σοσιαλδημοκρατία επανεμφανίζεται ανανεωμένη. Είναι όμως η άλλοτε πανίσχυρη εκλογική μηχανή και δύναμη διακυβέρνησης; Διαθέτει ακόμη κάτι από την ιστορική αυτοπεποίθηση που της επέτρεπε να παραμένει διαρκώς απολύτως μοντέρνα; Ποιο είναι το πρόγραμμά της, η στρατηγική της για το μέλλον, οι κοινωνικές της αναφορές και η ιδεολογική της συνοχή;
Όλα αυτά τα ερωτήματα δικαιολογούν το ερωτηματικό στον τίτλο του βιβλίου: Η σοσιαλδημοκρατία στο προσκήνιο, ξανά;
Οι πέντε συγγραφείς του ανά χείρας τόμου, με διαφορετικές διαδρομές, ύφος γραφής και οπτική γωνία, αναζητούν πιθανές απαντήσεις, χωρίς να θεωρούν ότι η σοσιαλδημοκρατία σήμερα αποτελεί μια σαφώς προσδιορισμένη και ενιαία πολιτική ταυτότητα. Καθώς η επιστροφή της σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής συντελείται μέσα από πολλούς δρόμους, σε διαφορετικά εθνικά πλαίσια (από τη Γερμανία έως τη Νέα Ζηλανδία και από την Ιβηρική ή τη Σκανδιναβία μέχρι τις ΗΠΑ) και με ποικίλα ιδεολογικά-προγραμματικά ρεπερτόρια, τα κείμενα του τόμου αντανακλούν τους σημερινούς "πειραματισμούς".
Έχουν, όμως, ταυτόχρονα κάτι κοινό: την αναζήτηση ενός κοινού ορίζοντα, τον οποίο συνυφαίνουν παλιές και καινούριες έννοιες που δεν μπορεί παρά να έχουν κεντρικό ρόλο σε οποιαδήποτε σύγχρονη σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα και στρατηγική - ανισότητες και αποκλεισμοί, προστασία και επισφάλεια, εργασία και πρεκαριάτο, κρίση και πρωτοκαθεδρία της πολιτικής, δημόσια και "κοινά" αγαθά, εθνικό κράτος (πρόνοιας) και θεσμοί υπερεθνικής πολιτικής.
