ΜΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΜΒΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ ΣΤΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΜΑ ΚΑΙ ΤΗ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Είναι άραγε νομιμοποιημένη, σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία, η άσκηση κρατικού εξαναγκασμού σε ζητήματα βιοηθικής; Το βιβλίο αυτό αναζητά τους λόγους του βιοηθικού εξαναγκασμού στην ηθική της αυτονομίας. Αφετηρία του αποτελεί η επιχειρηματολογία του Ronald Dworkin, στη μονογραφία του Life’s Dominion, για τη συνταγματική δυνατότητα να θεμελιωθεί ένα δικαίωμα στην άμβλωση και την ευθανασία ως δικαίωμα ουσιωδώς θρησκευτικής ελευθερίας. Ωστόσο, ο συγγραφέας δεν δικαιολογεί την εν λόγω κανονιστική αφετηρία του παρά μόνο στο πλαίσιο μιας ανανεωμένης καντιανής φιλοσοφίας του δικαίου και την εμπλουτίζει με μια μεθοδολογία που έχει τη σύγχρονη ρίζα της στην πολιτική φιλοσοφία του John Rawls. Ο αναγνώστης καλείται να αναστοχαστεί ο ίδιος τη βασιμότητα του σχετικού φιλοσοφικού προβληματισμού από το εσωτερικό μεν των θεμελιωδών ηθικών και πολιτικών αρχών που, κατά το περιεχόμενό τους, καθιστούν δυνατή τη συμβίωσή μας σε θεσμικές συνθήκες ελευθερίας και ισότητας, εν όψει όμως των πλέον δυσεπίλυτων περιπτώσεων ερμηνείας και εφαρμογής τους• από την οπτική γωνία, δηλαδή, μιας κριτικής περιπτωσιολογίας.

Τα κρίσιμα (αντι)παραδείγματα συνυφαίνονται πρωτίστως με την ηθική των άμεσα διαπροσωπικών σχέσεων, ιδίως των σεξουαλικών και της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ ιατρού και ασθενούς, και, περαιτέρω, με την εκλεκτική πραγμάτευση των πρακτικών διλημμάτων που μας θέτει η πρόσφατη ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας, ιδίως ως προς την αναπαραγωγική ανθρώπινη κλωνοποίηση, την προστασία της γενετικής μας ταυτότητας και τις εγγυήσεις μιας διανεμητικής ισότητάς μας στο πεδίο των εφαρμογών της άνευ προηγουμένου επιστημονικής προόδου. Στο επίκεντρο της φιλοσοφικής προβληματικής βρίσκεται μάλλον ο δικαστής παρά ο νομοθέτης: τα παθήματα του πρώτου, ως προς τη ζητούμενη δικανική κρίση του, (πρέπει να) γίνονται μαθήματα για τον δεύτερο, ως προς τις προσήκουσες νομοθετικές ρυθμίσεις του.