Απ όλα τα έργα του Στάινμπεκ το Ανατολικά της Εδέμ είναι το πιο επικό και το πιο φιλόδοξο. Αφηγείται την ιστορία δύο οικογενειών, των Τρασκ και των Χάμιλτον, στην κοιλάδα Σαλίνας της Καλιφόρνια, αντλώντας έμπνευση και δύναμη από τη βιβλική ιστορία του Κάιν και του Αβελ. Πατώντας με το ένα πόδι στο ρεαλισμό και με το άλλο σε μια μυθική, αρχετυπική σύλληψη του κόσμου ως κονίστρας όπου το καλό αντιμάχεται το κακό, ο Στάινμπεκ πλάθει εδώ μερικούς από τους πλέον αλησμόνητους χαρακτήρες του, όπως αυτόν της Κάθι -που ενσαρκώνει την απόλυτη κακία και την υπερβαίνει, φτάνοντας ως την ψυχρή απανθρωπιά μιας μηχανής-, και στους αντίποδες αυτόν του σοφού Κινέζου υπηρέτη, του Λι.

Το 1955 ο Ηλίας Καζάν βασίστηκε στο δεύτερο μισό του βιβλίου για να σκηνοθετήσει την εξίσου θρυλική ομότιτλη ταινία, με πρωταγωνιστές τον Τζέιμς Ντιν στο ρόλο του Κέιλεμπ Τρασκ -ενός Κάιν που στο τέλος αποτινάσσει το βάρος της ενοχής του- και την Τζούλι Χάρις στο ρόλο της Aμπρα Μπέικον, της θαρραλέας και ώριμης κοπέλας που ταλαντεύεται ανάμεσα στους δύο αδελφούς Τρασκ.

Κλασικό πλέον, το Ανατολικά της Εδέμ δεν έπαψε ποτέ να διαβάζεται από το 1952 που πρωτοεκδόθηκε μέχρι σήμερα.