Η τριλογία εξετάζει την υπόθεση ότι χιλιάδες υδρογραφικά ονόματα ανά τον κόσμο κρύβουν κοινές ρίζες που παραπέμπουν σε μια πολύ αρχαία, προελληνική γλωσσική μορφή, την αποκαλούμενη «πελασγική». Ο συγγραφέας συλλέγει εκτεταμένο υλικό από ποτάμια, λίμνες και τοπωνύμια και προσπαθεί να δείξει ότι επαναλαμβανόμενοι φωνητικοί τύποι και γλωσσικά μοτίβα δεν είναι τυχαία, αλλά αποτελούν απομεινάρια μιας πανάρχαιας γλωσσικής παρουσίας.

Σε όλα τα βιβλία ακολουθείται μια ερευνητική μεθοδολογία που συνδυάζει γλωσσολογία, τοπωνυμιολογία, συγκριτική ανάλυση και ιστορικές πηγές. Η συμμετοχή επιστημονικού συμβούλου ενισχύει τον τεχνικό χαρακτήρα της μελέτης, ενώ η παρουσίαση οργανώνεται με τρόπο που χτίζει από το γενικό προς το ειδικό: παγκόσμια παραδείγματα, συσχετισμοί φθόγγων, και συμπεράσματα για πιθανές πολιτισμικές διαδρομές στην προϊστορία.

Ο συνολικός πυρήνας της τριλογίας είναι η ιδέα πως τα ονόματα υδάτινων σωμάτων διατηρούν γλωσσικά ίχνη που προηγούνται των σημερινών εθνών και γλωσσών. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι αυτά τα ίχνη δείχνουν μια ευρύτατη διάδοση της πελασγικής ή προελληνικής γλώσσας, η οποία άφησε αποτυπώματα από την Ευρώπη έως την Ασία και πέρα. Παρά τον υποθετικό χαρακτήρα ορισμένων συμπερασμάτων, το έργο λειτουργεί ως μεγάλη, ενιαία απόπειρα να ερμηνευτεί η παγκόσμια τοπωνυμία μέσα από μια κοινή πρωτογλωσσική γραμμή.