ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ

Πρόκειται για τη μαρτυρία του αντιστράτηγου Θωμά Πεντζόπουλου, που υπήρξε ένας από τους πρωταγωνιστές των κρίσιμων γεγονότων της δεκαετίας του 1940, της πλέον καθοριστικής περιόδου για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία.

Η ιταλική και γερμανική επίθεση, η Τριπλή Κατοχή, η Απελευθέρωση, τα Δεκεμβριανά και ο Εμφύλιος Πόλεμος σημάδεψαν την ιστορική διαδρομή της σύγχρονης Ελλάδας. Ο Θωμάς Πεντζόπουλος κατείχε νευραλγικές στρατιωτικές θέσεις σε όλα τα παραπάνω γεγονότα, με κορύφωση τον Ελληνικό Εμφύλιο, όπου οδήγησε τον Ελληνικό Στρατό επί έξι χρόνια, από το 1944 μέχρι το 1949, στην Αθήνα, στην Πελοπόννησο, στην Κεντρική Ελλάδα και, τελικά, στον Γράμμο.

Η σφοδρή του αντίθεση προς τις δυνάμεις του Αξονα αλλά και τον κομμουνισμό καθώς και η πίστη του στο έθνος υπήρξαν οι άξονες που κατηύθυναν τις πράξεις του. Το βιβλίο του αυτό, εν είδει απομνημονευμάτων, είναι αποκαλυπτικό για τον τρόπο σκέψης του. Η μαρτυρία συμπληρώνεται με πλήθος φωτογραφιών της εποχής.

Η αξιολόγηση των πράξεών του, όπως άλλωστε και όλων των πρωταγωνιστών της περιόδου, αποτελεί σήμερα αντικείμενο της ιστορικής επιστήμης. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ιάκωβος Μιχαηλίδης στην εισαγωγή του, «εκείνο που πρέπει να επισημανθεί είναι το γεγονός πως η γενιά του Θωμά Πεντζόπουλου, από όποια πλευρά και αν πολέμησε, συνδέθηκε με τις κρισιμότερες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Κλήθηκε μάλιστα να διαχειριστεί καταστάσεις ρευστές και περίπλοκες λαμβάνοντας δύσκολες και συχνά δυσάρεστες αποφάσεις. Γι' αυτό και η αποτίμησητων πράξεών της θα πρέπει να γίνει με ψυχραιμία και νηφαλιότητα.»