ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ

Ο Εθνικός Διχασμός, από το 1915, αποτέλεσε τη μακρότερη πολιτική σύγκρουση στη σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία. Πολλές διαστάσεις του, πάντως, παραμένουν αντικείμενο συζητήσεων. Τι είδους σύγκρουση ήταν ο Διχασμός; Ήταν εμφύλιος πόλεμος ή κάτι άλλο; Πότε τελείωσε; Ποιος επικράτησε σε αυτόν; Ποιες ήταν οι επιπτώσεις του στους θεσμούς του κράτους; Με ποιους μηχανισμούς ο Διχασμός στην πράξη συχνά αναιρούσε τις βασικές προϋποθέσεις της λειτουργίας του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος; Πώς εξελίχθηκε ο ρόλος του στρατού στο πλαίσιό του; Υπήρχε κάποιος «μηχανισμός» ανατροπής των ελληνικών πολιτευμάτων τις δύο φορές που τούτο έγινε το 1924 και το 1935; Ποιες ήταν οι επιπτώσεις του Εθνικού Διχασμού όχι μόνο σε ένα «πολιτειακό» επίπεδο, αλλά και στη ζωή του μέσου πολίτη; Πώς επηρέασε ο Εθνικός Διχασμός την πολιτική κουλτούρα της χώρας, με δεδομένο ότι υπήρξε μια τόσο έντονη και τόσο μακρά πολιτική διαμάχη; Σε ποιο βαθμό οι πρακτικές και οι νοοτροπίες του Διχασμού συνεχίστηκαν και μετά το τέλος του, καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό το ύφος της πολιτικής αντιπαράθεσης; Πώς επηρέασε την επόμενη μεγάλη θεσμική κρίση, δηλαδή τον εμφύλιο πόλεμο, και σε επίπεδο θεσμών και στις νοοτροπίες; Πώς έγινε δυνατή η υπέρβαση του Διχασμού; Αλλά και κατά πόσον «απόνερά» του εμφανίζονται έως τις ημέρες μας, ειδικά στην πολιτική κουλτούρα της χώρας;