ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ - ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Η σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, ένα σχεδόν αιώνα μετά τις πρώτες σχετικές προσπάθειες, υπήρξε αδιαμφισβήτητα το σπουδαιότερο εκκλησιαστικό γεγονός των τελευταίων αιώνων, δεδομένου ότι πρώτη φορά μετά από μία χιλιετία εκπρόσωποι των επιμέρους Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών συνήλθαν, συζήτησαν και έλαβαν από κοινού αποφάσεις, ύστερα από τη συσσώρευση εσωτερικών προβλημάτων δεκαετιών, τα οποία άπτονταν της ορατής ενότητας της Ορθοδοξίας. Αναντιρρήτως η προπαρασκευαστική περίοδος υπήρξε μακρά για την ιστορία. Όμως, ο ισχυρισμος ότι ο διαρρεύσας χρόνος παρήλθε άκαρπος θα ήταν άδικος. Μάλιστα, εάν κάποιος επιλέξει να αξιολογήσει το έργο της Συνόδου χωρίς να μελετήσει τις διεργασίες των 93 ετών που προηγήθηκαν, σίγουρα θα αδικήσει τα πράγματα. Το γεγονός ότι η συγκληθείσα Σύνοδος βάλλεται εντόνως από ορισμένους φονταμενταλιστικούς κύκλους, οι οποίοι αμφισβητούν το δικαίωμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας να ανταποκριθεί συνοδικώς στις σύγχρονες προκλήσεις και επιχειρούν με αυτό τον τρόπο την καταστρατήγηση της ορατής της ενότητας, αμαυρώνοντας το ρόλο και την αποστολή της στο σύγχρονο κόσμο, μού έδωσε το κίνητρο να ασχοληθώ με το εν λόγω θέμα και να πραγματοποιήσω μία όσο γίνεται εις βάθος ανάλυση στο εγχείρημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των επιμέρους Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Αλλωστε, είναι αλήθεια ότι πληρέστερα και ακριβέστερα θα εκτιμηθεί η αξία του λαμπροτάτου ιστορικού γεγονότος όταν εξετάσουμε την όλη διαδικασία, δηλαδή τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες εισήλθε στη ζωή και την ιστορία της Εκκλησίας. Με την πεποίθηση αυτή, ευελπιστώ ότι η παρούσα μελέτη φωτίζει όλα τα αδιευκρίνιστα ζητήματα, ερμηνεύει ή επανερμηνεύει τα γεγονότα, αλλά και αποτελει μία πενιχρή συνεισφορά στη μελλοντική [αναμενόμενη] μείζονα συνοδική έκφραση της Ορθοδόξου Εκκλησίας.