Η "Ανάλυση του χαρακτήρα" είναι το βιβλίο του Βίλχελμ Ράιχ που επηρέασε περισσότερο από κάθε άλλο την εξέλιξη της ψυχανάλυσης. Στις σελίδες του συνοψίζονται συγκροτημένα οι εμπειρίες του Ράιχ από την Ψυχαναλυτική Πολυκλινική της Βιέννης και από το Τεχνικό Σεμινάριο Ψυχανάλυσης, δύο οργανισμούς στους οποίους εργάστηκε ο Ράιχ σε μια εποχή που η Ψυχανάλυση αναζητούσε βηματισμό και πάσχιζε να αποδείξει ότι μπορεί να βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων. Σε αυτό στηρίχθηκαν αρκετές γενιές ψυχαναλυτών για να βοηθήσουν τους ασθενείς τους.

Στο πρώτο μέρος εξετάζονται θέματα τεχνικής, ερμηνείας και ανάλυσης αντιστάσεων, ζητήματα μεταβίβασης κ.λπ. Ο Ράιχ με την οξυδέρκεια, την παρατηρητικότητα, και την ικανότητά του να εντοπίζει άμεσα και εύστοχα το κρίσιμο στοιχείο κάθε περιστατικού, εμπλουτίζει, βελτιώνει και επεκτείνει την αρχική τεχνική τού Φρόιντ. Με τις συνεχείς ανακαλύψεις του, από κάποιο σημείο και πέρα θα απομακρυνθεί από την τεχνική τού δασκάλου του και θα διαμορφώσει τη δική του ιδιαίτερη μέθοδο, την χαρακτηρανάλυση, από την οποία θα προκύψει η νευροφυτοθεραπεία, προάγγελος της σημερινής σωματικής ψυχοθεραπείας.

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου εξετάζεται η διαμόρφωση του χαρακτήρα και διαφοροποιούνται, για πρώτη φορά, τα χαρακτηριστικά της υγείας από τα χαρακτηριστικά της νεύρωσης. Αναλύονται τα γνωρίσματα του νευρωτικού και του μη νευρωτικού (γενετήσιου) χαρακτήρα και περιγράφονται μερικοί συνηθισμένοι τύποι χαρακτήρα. Τέλος, με μια ανάλυση που σηματοδοτεί την απόσχισή του από την κλασική ψυχανάλυση του Φρόιντ, παρουσιάζεται μια άλλη άποψη για τον μαζοχιστικό χαρακτήρα και καταρρίπτεται το ένστικτο θανάτου, που είχε τότε εισηγηθεί ο Φρόιντ.

Η "Ανάλυση του χαρακτήρα" είναι βιβλίο-σταθμός στην ψυχαναλυτική βιβλιογραφία, χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται ακόμα από αρκετές σχολές ψυχοθεραπείας.