ΜΙΑ ΗΘΙΚΟ-ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

Στο πλαίσιο της ανά χείρας μελέτης αναλύεται η έννοια της τεχνητής νοημοσύνης και η ηθικο-συνταγματική προβληματική που αυτή γεννά. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στα ηθικο-συνταγματικά ζητήματα που αναδύονται εξ αιτίας διαφόρων εφαρμογών της, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε έναν νέο ψηφιακό συνταγματισμό. Η μονογραφία αποτελεί επεξεργασμένη μορφή της διδακτορικής διατριβής που εκπονήθηκε στο Τμήμα Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Θεοδοσίου Πελεγρίνη. Εκτός από τον επόπτη Καθηγητή μέλη της τριμελούς επιτροπής ήταν ο Αναπληρωτής Καθηγητής του ΕΚΠΑ, Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, και η Καθηγήτρια Παντείου, Ισμήνη Κριάρη.

Η εργασία διαρθρώνεται σε δύο βασικά μέρη. Στο γενικό μέρος επιχειρείται να ορισθεί η τεχνητή νοημοσύνη, αναλύονται κάποιες ενδεικτικές εφαρμογές, συζητείται η ηθική, φιλοσοφική και συνταγματική προβληματική και εξετάζεται κριτικά τόσο το κείμενο, όσο και το προτεινόμενο νομοθετικό πλαίσιο. Παράλληλα, ερευνώνται τα ζητήματα που αφορούν στην απόδοση ευθυνών σε σχέση με τις ενέργειες της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ θίγεται και το ειδικό ζήτημα της αναγνωρίσεως νομικής προσωπικότητας σε μηχανές. Στο ειδικό μέρος συζητούνται τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών υγείας, την απονομή της δικαιοσύνης και τη διεξαγωγή εκλογών. Η συνολική έρευνα και η επιλογή των επί μέρους ζητημάτων οδηγεί σε έναν ψηφιακό συνταγματισμό, δηλαδή στη συνδιαμόρφωση ενός συνταγματικού πλαισίου από την τεχνολογία. Στη συνέχεια διατυπώνονται ορισμένες βασικές αρχές για την ορθολογική αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης. Στο τέλος εκτίθενται τα κεντρικά συμπεράσματα της μελέτης. Η μελέτη επιχειρεί να θέσει υπό το πρίσμα του φιλοσοφικού και συνταγματικού στοχασμού ένα ζήτημα αιχμής, τόσο από άποψη τεχνολογική όσο και από άποψη νομική.