«Όταν έφτασα στο Παλέρμο για να γραφτώ στο πανεπιστήμιο, γρήγορα συνειδητοποίησα ότι το Παλέρμο ήταν «θηλυκό». Όχι μόνο για την ομορφιά των κοριτσιών του με τα πειρατικά βλέμματα, αλλά και γιατί σε κάθε γωνιά του ιστορικού κέντρου υπήρχαν πολυάριθμα αναθηματικά κιόσκια αφιερωμένα στην αγία Ροζαλία, τη λεγόμενη Σαντούτσα. Το Παλέρμο ήταν «θηλυκό» στη σαρκική του παρακμή. Μύριζε τροπικά λουλούδια και σκουπίδια. Μύριζε υγρασία στα σκαλοπάτια αριστοκρατικών ανακτόρων που βρίσκονταν πλέον σε αποσύνθεση, και μύριζε μυστήριο πίσω από πύλες που οδηγούσαν σε μοναστήρια γεμάτα με γιασεμί και τριαντάφυλλα». Μια μακρά λογοτεχνική και κινηματογραφική παράδοση έχει αναπαραστήσει τη Σικελή γυναίκα ως μια στυλιζαρισμένη φιγούρα που είναι ντυμένη στα μαύρα, διακρίνεται από ζήλια, αναγκάζεται από τους συγγενείς να καταπιέζει τα ένστικτά της. Προφανώς πρόκειται για μια εικόνα που απέχει πολύ από την πραγματικότητα, η οποία, αντίθετα, αποτελείται από πολλές ιστορίες εντελώς άσχετες ΅ε αυτό το αρχέτυπο.

Το κάδρο είναι πολύ πλούσιο: από την πολιούχο αγία Ροζαλία μέχρι τη Φράνκα Βιόλα, που προκάλεσε την αλλαγή νόμων και εθίμων. Από τη δημοσιογράφο και συγγραφέα Τζουλιάνα Σαλαντίνο μέχρι τη «γριά με το ξίδι» που ετοίμαζε φίλτρα για τη δηλητηρίαση συζύγων τον 17ο αιώνα. Από την τραγουδοποιό Ρόζα Μπαλιστρέρι μέχρι την εκδότρια Ελβίρα Σελλέριο και την πρώτη Μις Ιταλία.

Θα ανακαλύψουμε σε αυτές τις σελίδες ότι, αν και υπάρχει κάποια αλήθεια στον φανταστικό χαρακτήρα που υποδύεται η Κλαούντια Καρντινάλε στην ταινία «Οι συνήθεις άγνωστοι» («Καρμελίνα, μαζέψου»), στην πραγματικότητα, έναν αιώνα νωρίτερα υπήρχαν οι φοβερές μαχόμενες σοσιαλίστριες της Πιάνα ντέλι Αλμπανέζι, γυναίκες που κατέβαιναν στους δρόμους και δεν είχαν καμία πρόθεση να μαζευτούν. Αν πρέπει να βρούμε ένα κοινό ανά τους αιώνες χαρακτηριστικό των γυναικών του μεγαλύτερου νησιού της Μεσογείου, αυτό ίσως θα πρέπει να αναζητηθεί στην θέλησή τους να επανεφεύρουν τη μοίρα τους.