«Ήρθε η ώρα να σου πω για το σκισμένο γράμμα, για ένα τόπι κασμίρι και για μια Κύπρια που μύριζε η αγκαλιά της πασχαλιά. Για μια μαγευτική πόλη, τη Σμύρνη μου, που κάηκε σαν φωτογραφία και για ένα πλοίο που μετέφερε μια γυναίκα που έσταζε γάλα. Για μια Τουρκάλα που χάθηκε και σώθηκε μόνο το τραγούδι της. Κι αν θέλεις, μόνο αν το θέλεις, θα σε αφήσω να κρατήσεις στα χέρια σου τα δυο μονάκριβα κλειδιά μου, του σπιτιού στο Αϊδίνι και του σπιτιού στη Σμύρνη»

Από το Αϊδίνι και τη Σμύρνη ως την Κύπρο, την Αθήνα και την εξωτική Ινδία, ξεδιπλώνεται η ιστορία μιας σύγχρονης Πηνελόπης με φόντο τις Χαμένες Πατρίδες. Γύρω από την Πηνελόπη, σαν γαϊτανάκι, πρόσωπα που τη σημάδεψαν: η Ζόι, ο Καλφατζής που «ξέρει να σώζει», ο Παρασκευάς με το «παρασκευάκι» του, η Κατίνα που ο «Ιορδάνης της πέθανε», ο βροχερός Φίλιππος και ο φωτεινός Φώτης, η μαγείρισσα η Φραγκώ...

Μια οικογένεια, τρεις γενιές ανθρώπων με φόντο τις χαμένες πατρίδες. Ένα σαγηνευτικό, πολυεπίπεδο μυθιστόρημα, μια εξαίσια τοιχογραφία του ελληνικού 20ού αιώνα, πλημμυρισμένο με εικόνες και μυρωδιές εποχής.

Το πρώτο μέρος της διλογίας που ολοκληρώνεται με την Επιστροφή της Πηνελόπης.