ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΣΤΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Χρειαζόμαστε άραγε ένα ακόμη βιβλίο για τον Καραγκιόζη;… Ασφαλώς όχι, αν πρόκειται για ένα ακόμη γυαλιστερό λεύκωμα, σχεδιασμένο να φέρει στα αστικά σαλόνια μας μια ζωηρόχρωμη πινελιά γραφικής λαϊκής τέχνης. Ασφαλώς όχι επίσης, αν πρόκειται για μια ακόμη βαρύγδουπη μελέτη, σχεδιασμένη να αποκαλύψει την καταγωγή των γελοιογραφικών τύπων του μπερντέ από τις αριστοφανικές κωμωδίες ή από τα Ελευσίνια Μυστήρια.

Αυτό που χρειαζόμαστε όμως οπωσδήποτε είναι κάποιου διαφορετικού είδους μελετήματα που θα νοιάζονται να ερευνήσουν το φαινόμενο της απροσδόκητης άνθησης του θεάτρου σκιών στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, που θα επιχειρούν να λύσουν το γρίφο της εισβολής και διάδοσης ενός προνεωτερικού καλλιτεχνικού θεσμού στα εδάφη μιας κοινωνίας παραδομένης ολόψυχα, από ένα σημείο και πέρα, στα οράματα του αστικού εκσυγχρονισμού κι εξευρωπαϊσμού.

Η συλλογιστική που αναπτύσσεται στις σελίδες του τόμου αυτού επιχειρεί ακριβώς να εντάξει το εγχώριο λαϊκό θέατρο στην ευρύτερη ιστορική συγκυρία του Ανατολικού Ζητήματος και των οθωμανικών μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ, της αναδιάταξης των νοτιοανατολικών συνόρων της Ευρώπης στα χρόνια που εγκυμονούσαν τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Και δοκιμάζει να παρακολουθήσει βήμα προς βήμα την πορεία ενός λαού που κινήθηκε από την εργαστηριακή προς την εργοστασιακή παραγωγή ψυχαγωγίας για τις αταξικές μάζες θεατών κι αναγνωστών μιας αγοράς που έτεινε πλέον προς το φαινόμενο που συνήθως καλύπτουμε με τον ακαλαίσθητο αλλά τόσο χρήσιμο όρο της «παγκοσμιοποίησης».