ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Ενώ η εποχή του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ αποτελεί μία λαμπρή ιστορική περίοδο με εντυπωσιακά επιτεύγματα σε όλους τους τομείς, η παρουσία του ίδιου μέσα σ αυτήν μοιάζει ακόμη και σήμερα περισσότερο με παραφωνία. Βαθιά συκοφαντημένος από τις βυζαντινές πηγές και αρχικά παρεξηγημένος και από τη νεότερη ιστορική έρευνα, αντιμετωπίστηκε μεν στη συνέχεια με αντικειμενικότερη διάθεση, που όμως δεν κατόρθωσε ούτε την αμαυρωμένη εικόνα του να αποσείσει, αλλά ούτε και γενικότερα να συνθέσει μία ολοκληρωμένη άποψη γύρω από αυτόν. Κάτι παρόμοιο ωστόσο μπορεί να ειπωθεί και για την άλλη αινιγματική προσωπικότητα της εποχής, τον Βασίλειο Μακεδόνα, που ανέτρεψε και διαδέχτηκε στον θρόνο τον Μιχαήλ, αλλά και για όλο εκείνο το σκοτεινό πλέγμα των πολιτικών εξελίξεων μέσα στο παλάτι, ιδίως κατά την περίοδο 858-867. Ως προς τα ζητήματα αυτά η νεότερη έρευνα επίσης δεν κατόρθωσε να δώσει μέχρι σήμερα πειστικές και ολοκληρωμένες απαντήσεις, με αποτέλεσμα να παραμένουν ακόμη σε μεγάλο βαθμό σκοτεινά και δυσερμήνευτα.

Σε αυτά τα ζητήματα επικεντρώνεται κυρίως η παρούσα μελέτη, εξετάζοντας διεξοδικά τις βυζαντινές πηγές και εντοπίζοντας στοιχεία, που κατά το παρελθόν αγνοήθηκαν ή υποτιμήθηκαν, ενώ στην πραγματικότητα μπορούν να οδηγήσουν σε νέα και πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Παράλληλα όμως βέβαια παρακολουθεί κι επανεξετάζει και όλες τις ευρύτερες πολιτικές, στρατιωτικές και θρησκευτικές εξελίξεις της εποχής, ρίχνοντας συχνά νέο φως σε επιμέρους πτυχές τους. Προβαίνει συνεπώς, μαζί με την εικόνα του ίδιου του Μιχαήλ Γ, σε μια απόπειρα επαναθεώρησης και ανάπλασης ολόκληρης συνολικά της βασιλείας του, συμβάλλοντας έτσι στην πληρέστερη γνώση μιας από τις πλέον σημαντικές περιόδους της Βυζαντινής Ιστορίας.