Ο Τολστόι είναι πιστός της ζωής, και προπάντων υπερασπίζεται τη ζωή ενάντια στο θάνατο. Υπερασπίζεται τον θνήσκοντα Ιβάν Ιλίτς ενάντια στον ίδιο του τον θάνατο, χωρίς να λησμονεί ότι ακόμη και η «δυσπραγία» του, η δυσαναλογία ανάμεσα στα σχέδια και στα μέσα που διαθέτει, είναι αναπόσπαστα στοιχεία του ρεύματος που ακολουθεί η ζωή του, αναπόσπαστα στοιχεία του πόνου και της αδικίας που ολοκληρώνουν τη ζωή και την κάνουν να υπερτερεί μπροστά στον θάνατο, ή, ακόμη, επιβεβαιώνουν τον αιώνιο ανταγωνισμό μεταξύ της ζωής και του θανάτου, με αδιαμφισβήτητο τον θρίαμβο της ζωής.