Ο Νικολάι Μπουχάριν υπήρξε ένας από τους επιφανέστερους μαρξιστές του 20ού αιώνα. Ο ίδιος ο Λένιν τον χαρακτήρισε ως το «αγαπημένο παιδί» του Μπολσεβίκικου Κόμματος και έναν «από τους πολυτιμότερους και μεγαλύτερους θεωρητικούς» του. Η συνεισφορά του ήταν πολύπλευρη και πλούσια αγκαλιάζοντας τους περισσότερους τομείς του μαρξισμού. Το διάσημό του Αλφάβητο του Κομμουνισμού διαπαιδαγώγησε γενιές αγωνιστών, ενώ τα τελευταία γραπτά του, γραμμένα πριν την εκτέλεσή του στη φυλακή στα 1937-38, ανοίγουν νέους δρόμους στη μαρξιστική σκέψη.

Στο παρόν βιβλίο ο αναγνώστης θα βρει δυο σημαντικά κείμενα του Μπουχάριν των αρχών της δεκαετίας του 1930. Η μπροσούρα του για τον Μαρξ, γραμμένη με αφορμή τα 50 χρόνια από το θάνατό του στα 1933, ανατέμνει με περιεκτικό τρόπο το έργο του Μαρξ, συζητώντας όλες τις κύριες πτυχές του: ο διαλεκτικός και ιστορικός υλισμός, η μαρξιστική πολιτική οικονομία, η μαρξιστική διδασκαλία για το κράτος και τη σοσιαλιστική επανάσταση. Η ομιλία του στο συνέδριο «Η επιστήμη σε σταυροδρόμι» στο Λονδίνο το 1931 συνοψίζει τις βάσεις της δικής του μαρξιστικής θεώρησης. Παρμένα από κοινού τα δύο έργα αποτελούν μια γόνιμη αναφορά στην επέτειο των 200 χρόνων του Μαρξ, δίνοντας ταυτόχρονα ένα κλειδί για την εξέλιξη του στοχασμού του ίδιου του Μπουχάριν.

Στο εισαγωγικό του δοκίμιο ο Χρήστος Κεφαλής συζητά τα κύρια γραπτά του Μπουχάριν. Αποτιμά τη θεωρητική συμβολή του, τοποθετεί τις δυο εργασίες μέσα στο συνολικό έργο του και τεκμηριώνει τη διαλεκτική στροφή που σηματοδοτούν στην εξέλιξη της σκέψης του, προετοιμάζοντας τα πιο ώριμα γραπτά του της φυλακής.