Το βιβλίο παρουσιάζει τη σύγχρονη θεωρία για τους θεσμούς, όπως αυτοί έχουν διαμορφωθεί στις φιλελεύθερες δημοκρατίες. Η θεσμική θεωρία χρησιμοποιεί τα εργαλεία της οικονομικής επιστήμης αλλά και άλλων κοινωνικών επιστημών και της ψυχολογίας για να απαντήσει σε ερωτήματα όπως:

- τι είναι το κράτος δικαίου;
- γιατί η οικονομική και η πολιτική εξουσία διαπλέκονται;
- πώς κατορθώνουν μικρές αλλά ισχυρές ομάδες να επιβάλλουν τα συμφέροντά τους στην πλειοψηφία;
- ποιοι θεσμοί είναι απαραίτητοι για οικονομική ανάπτυξη;
- τι είναι οι άτυποι θεσμοί;
- γιατί η ελληνική κρίση είναι κυρίως θεσμική;
- γιατί η πολιτική άγνοια και ο οικονομικός αναλφαβητισμός οδηγούν στον λαϊκισμό;

Το βιβλίο αποτελεί ταυτόχρονα μια εισαγωγή στην οικονομική ανάλυση του δικαίου, τα θεσμικά οικονομικά και τη θεωρία της δημόσιας επιλογής με εκτεταμένες αναφορές σε θέματα όπως το θεώρημα του Coase, το πρόβλημα της αντιπροσώπευσης, το παράδοξο της ψήφου του Arrow, το δίλημμα του φυλακισμένου, η προσοδοθηρία, το κοινωνικό κεφάλαιο.