3η ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1930-1941, Γ.1 ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟΥΜΕΝΟΙ , Γ.2 ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟΙ

Με τον τόμο αυτό ολοκληρώνεται το μνημειώδες έργο του Σαρλ Μπετελέμ "Οι ταξικοί αγώνες στην ΕΣΣΔ". Αποτελείται από δύο ξεχωριστά μέρη, Γ1 «Οι κυριαρχούμενοι» (1982) και Γ2 «Οι κυρίαρχοι» (1983), όπου ο γάλλος θεωρητικός συμπληρώνει, αλλά και αναθεωρεί, τις επεξεργασίες που περιλαμβάνονται στους δύο προηγούμενους τόμους. Στο πρώτο μέρος αναλύονται οι κοινωνικές σχέσεις που διαμορφώνονται στην ΕΣΣΔ της δεκαετίας του '30, η απαλλοτρίωση των αγροτών και η καθυπόταξη της εργατικής τάξης, ενώ στο δεύτερο η συγκρότηση της νέας κυρίαρχης τάξης μέσα από τις απολυταρχικές σχέσεις εξουσίας της σταλινικής περιόδου, η τρομοκρατία και η μαζική καταστολή που έπληξε το κόμμα και τον πληθυσμό, η διαμόρφωση μιας επεκτατικής εξωτερικής πολιτικής, που οδήγησε στη συμμαχία με τη χιτλερική Γερμανία.

«Η εξέγερση του Οκτώβρη άνοιξε το δρόμο για δύο διαδοχικές επαναστάσεις: αυτή που στόχευε σε έναν κρατικό καπιταλισμό σε συνεργασία με την αγροτιά και εκείνη που, από το 1929 και μετά, έθεσε τις βάσεις -στο όνομα του σοσιαλισμού και υπό την ηγεσία του μπολσεβίκικου κόμματος- για μια ακραία μορφή καπιταλισμού. Η δεύτερη αυτή επανάσταση, υπό την πίεση της σταλινικής ηγεσίας, επέβαλε στον ρωσικό λαό σχέσεις εκμετάλλευσης που επέτρεψαν την πραγματοποίηση, για κάποιο χρονικό διάστημα, ενός εξαιρετικά υψηλού ποσοστού συσσώρευσης, ασκώντας μια άνευ προηγουμένου καταπίεση των εργαζομένων. ... "Η εξέγερση του Οκτώβρη παρουσιάζεται με την παραπλανητική μορφή της σοσιαλιστικής επανάστασης, την ίδια στιγμή που άνοιγε το δρόμο σε μια ιδιαίτερου τύπου καπιταλιστική επανάσταση". Ο Οκτώβρης βρίσκεται λοιπόν στις ρίζες αυτού που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε "μεγάλη αυταπάτη του 20ού αιώνα"».