Στην περιοχή της Μόσχας, σε μια πλούσια κατοικία, στα όρια της πόλης, ζούσε μια κυρά, χήρα τσιφλικά, που την υπηρετούσαν πάμπολλοι δουλοπάροικοι, και προσκολλημένη στους παραδοσιακούς κανόνες κοινωνικής οργάνωσης και συμπεριφοράς, συμπεριφερόταν με χαρακτηριστική σκληρότητα προς τους "υπηκόους" της, τη μοίρα των οποίων όριζε.

Μια ξεχωριστή φιγούρα σε αυτήν τη μικρή κοινωνία ήταν ο Γκερασίμ, ένας κωφάλαλος, πραγματικός γίγαντας σε ρώμη και σωματικές διαστάσεις, μια κλασική ρωσική φιγούρα, βυθισμένος μέσα στη φτώχεια και τη μοναξιά, μέχρι που η ξαφνική εισβολή στη ζωή του ενός μοναδικού και τρυφερού πλάσματος, της αξιολάτρευτης Μούμου, μιας μικρής σκυλίτσας, του δίνει την ευκαιρία να νιώσει για πρώτη φορά στη ζωή του, αγάπη, χαρά και αφοσίωση, και να συνειδητοποιήσει τη βάρβαρη και δολοφονική φύση του δουλοπαρικού καθεστώτος της τσαρικής Ρωσίας.

Μία, χωρίς αμφιβολία, από τις ωραιότερες ιστορίες της ρωσικής λογοτεχνίας.