ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΤΩΝ ΤΕΤΡΑΠΟΔΩΝ ΖΩΩΝ ΚΑΙ ΠΟΥΛΟΛΟΓΟΣ

Η Διήγησις των Τετραπόδων Ζώων και ο Πουλολόγος είναι έμμετρες δημώδεις ιστορίες με ήρωες ζώα και πτηνά, που γράφτηκαν πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη τον 14ο αιώνα, από ανώνυμους ποιητές.

Στη Διήγηση, οι προσπάθειες του βασιλιά Λέοντα να επιτύχει συμφωνία ειρήνης μεταξύ των φυτοφάγων και των σαρκοβόρων ζώων, τα οποία έχει συγκαλέσει σε γενική συνέλευση, αποτυγχάνουν παταγωδώς, επειδή αντιβαίνουν στους φυσικούς νόμους που διέπουν την κοινωνία. Η συνέλευση καταλήγει σε άγριο μακελειό• όλα παραμένουν όπως ήταν πάντα και θα είναι εις τους αιώνας των αιώνων! Οι διάλογοι που ξεδιπλώνονται είναι εντονότατοι και αθυρόστομοι, οι έριδες παρουσιάζονται με καταπληκτική μαεστρία, ενώ δεν λείπει η ειρωνεία και το τραχύ χιούμορ.

Στον Πουλολόγο, καβγάδες, ψόγοι και ύβρεις εκτοξεύονται μεταξύ άγριων και ήμερων πουλιών κατά τη διάρκεια της γαμήλιας δεξίωσης που έχει οργανώσει ο βασιλιάς Αετός για τον γιο του. Ο ίδιος θα επέμβει και θα βάλει τέλος στις λογομαχίες συμφιλιώνοντας τους υπηκόους του βασιλείου του.

Κείμενα με ψυχαγωγικό κυρίως αλλά και διδακτικό χαρακτήρα, που μαρτυρούν βαθιά γνώση της φυσιολογίας των ζώων και αποτυπώνουν αλληγορικά όψεις της πολυπολιτισμικής βυζαντινής κοινωνίας και του υλικού πολιτισμού της, έγιναν πολύ αγαπητά και γνώρισαν μεγάλη διάδοση.

Η παρούσα κριτική έκδοση ακολουθεί τον εικονογραφημένο ελληνικό κώδικα της Βιβλιοθήκης του Σεραγίου Κωνσταντινουπόλεως (Constantinopolitanus Seragliensis 35), ο οποίος παραδίδει την καλύτερη μορφή των δύο έργων. Η εκτενής εισαγωγή και τα σχόλια που συνοδεύουν την έκδοση εισδύουν στο λογοτεχνικό είδος στο οποίο εντάσσονται τα κείμενα, τη μεσαιωνική δημώδη ψυχωφελή γραμματεία, ενώ οι πενήντα δύο έγχρωμες εικόνες που περιλαμβάνονται στο χειρόγραφο-οδηγό αναπαράγονται εδώ και ζωντανεύουν τον λόγο των κειμένων.