Η πρώτη σημαία του Δυτικού κόσμου, που είναι ένα Ρωμαϊκό vexilum, εισάγεται το 105 π.Χ. από τον ύπατο Galus Marius ως διακριτικό σημείο των Ρωμαϊκών λεγεώνων. Είναι ένα κομμάτι πανί, συνήθως πορφυρό ή κόκκινο, αλλά μερικές φορές και άσπρο ή πράσινο, στερεωμένο σε ιστό σχήματος "Τ" σε τρόπο ώστε να τοποθετείται πάνω απ' αυτό ένας αετός ή άλλο σύμβολο. Η σημαία αυτή υψώνεται έξω από τη σκηνή του διοικητή, αλλά είναι κι ένα σημείο σε πορεία στη μάχη. Τον 4ο αιώνα μ.Χ. η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αποδέχεται επίσημα τον Χριστιανισμό και αλλάζει τα σύμβολά της. Το vexilum αντικαθίσταται από λάβαρα, που έχουν την ίδια μορφή αλλά σε πανί με μεγαλύτερες διαστάσεις, πλούσια διακοσμημένα με χρυσό και ασήμι και φέρουν το σημείο του σταυρού και μερικές φορές την επιγραφή "εν τούτω νίκα". Ο αετός στην κορυφή του ιστού αντικαθίσταται με τα ελληνικά γράμματα "ΧΡ", μονόγραμμα που αντιπροσωπεύει το όνομα του Χριστού. Ένα τέτοιο λάβαρο χρησιμοποιείται από τον αυτοκράτορα Μεγάλο Κωνσταντίνο στη μάχη εναντίον του Μαξέντιου το 312 μ.Χ. κοντά στη Ρώμη. Στην Ευρώπη, σημαίες όμοιες με το vexilum και το βυζαντινό λάβαρο χρησιμοποιούνται από τον 9ο αιώνα, αν και συχνά χρησιμοποιούνται, ταυτόχρονα, σημαίες με διαφορετικά σχήματα. Έτσι το 507 μ.Χ. το κύριο σήμα της εκστρατείας των Φράγκων είναι ο "μπλε μανδύας του Αγίου Μαρτίνου" ανηρτημένου σε ιστό σε σχήμα "Τ". Ο μανδύας αυτός πάρθηκε από το παρεκκλήσιο του Αγίου από τον βασιλιά Κλόβις και χρησιμοποιείται συνέχεια στη Γαλλία μέχρι την ήττα από τους ’γγλους στο Πουατιέ, το 1356.