Η θάλασσα και η σκληρή ζωή των ναυτικών έχουν κυρίαρχη θέση στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Μεγάλη, ανεξερεύνητη, παντοδύναμη, απρόβλεπτη κι ανυπόταχτη, μαγευτική, πηγή ζωής, μα και καταστροφική και ξελογιάστρα, η θάλασσα κρύβει μέσα της μυστικά και καλεί με το τραγούδι ή με τον πάταγο των κυμάτων της, σαν σειρήνα, τον άνθρωπο να την εξερευνήσει, να την δαμάσει, να αναμετρηθεί μαζί της. Το ταξίδι της - ίδιο με το ταξίδι της ζωής - συναρπάζει, γεμάτο περιπέτειες, πειρασμούς και ακατανόμαστους κινδύνους.

Στα ναυτικά του διηγήματα, ο Παπαδιαμάντης, που από μικρο παιδί έζησε κοντά στη θάλασσα και γνώρισε τη σκληρή βιοπάλη των ναυτικών, μας δίνει συγκλονιστικές εικόνες από τον επικό αγώνα του ανθρώπου να ζήσει με αυτό το φυσικό στοιχείο, που καθορίζει τη ζωή του σ ένα ατέρμονο παιχνίδι ζωής και θανάτου.

Στο παρόν βιβλίο περιλαμβάνονται ναυτικά διηγήματα, όπως Τ αγνάντεμα (1899), Κοκκώνα-θάλασσα ή Το γράμμα της πεθεράς (1900), Το ετήσιο θύμα (1899), Ναυαγίων ναυάγια (1893), Οι ναυαγωσώστες (1901), Τα κρούσματα (1903), Τα δύο κούτσουρα (1904), ’ψαλτος (1906) κ.λπ. που αποκαλύπτουν τη βαθιά σχέση του ανθρώπου με τη θάλασσα. Σχέση πρωτογενή, με την έννοια ότι αποτελεί τον χώρο της επαγγελματικής του δραστηριότητας, αλλά και μεταφυσική, με τα μυθολογικά στοιχεία της παράδοσης, που προσωποποιούν συμβολικά τις διφορούμενες ιδιότητες της θάλασσας και τη σχέση του ανθρώπου με αυτήν.