ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΕΖΑ ΚΑΙ ΕΜΜΕΤΡΑ

Πώς υπό τις παρούσες συνθήκες, εξασφαλίζονται ουσιαστικές ελευθερίες και πώς διασφαλίζεται η σωστή διαχείρισή τους σε όλα τα επίπεδα; Οι καλπάζουσες αλλαγές που ζούμε τις τελευταίες δεκαετίες διαμορφώνουν κατά τρόπο δραματικό τις συνθήκες και τα πλαίσια ανάπτυξης. Φαινόμενα όπως η παγκοσμιοποίηση, η σύγκλιση των τεχνολογιών της επικοινωνίας και της πληροφορίας, η ανάδειξη νέωνδυνάμεων στη διεθνή σκακιέρα, η υποχώρηση του ρόλου του κράτους στις δυτικές κοινωνίες, η ανάδειξη κολοσσιαίων πολυεθνικών επιχειρήσεων, ο καθοριστικός ρόλος των χρηματιστηριακών αγορών, η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού της γης, τα μεταναστευτικά ρεύματα και τα έντονα κλιματικά φαινόμενα είναι μερικοί από τούς παράγοντες της αλλαγής.

Ενώ οι τρεις προηγούμενοι αιώνες χαρακτηρίστηκαν από έντονες φιλοσοφικές, πολιτικές και ιδεολογικές διαμάχες και ρεύματα που ξεκίνησαν με έναυσμα τον Διαφωτισμό, ο εικοστός πρώτος αιώνας προδιαγράφεται ανίδεος, χωρίς ουσιαστικές αντιπαραθέσεις, χωρίς οράματα. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, αν αναλογιστούμε το μέγεθος των επερχομένων ανατροπών.

Η παρούσα κρίση είναι πάνω απ' όλα ηθική και πνευματική. Το πνεύμα και οι ιδέες είναι ο καθοριστικός παράγοντας για να την ξεπεράσουμε και να ορθοποδήσουμε. Η επιστημονική και η τεχνική πρόοδος είναι άχρηστες έως και επικίνδυνες για κοινωνίες που είναι ανάξιες να τις διαχειριστούν και να τις κατευθύνουν. Και το πιο τέλειο νομικό σύστημα αχρηστεύεται χωρίς την ελεύθερη συμμόρφωση σε ηθικούς κανόνες. Η έλλειψη πνευματικών αξιών δεν αντισταθμίζεται με υλικά αγαθά.