Η παρούσα μελέτη, αποτέλεσμα μακροχρόνιας επιτόπιας έρευνας σε ορισμένα διαλεκτόφωνα μέρη της Βουλγαρίας κυρίως στις πόλεις Pomorie/Αγχίαλο, Σωζόπολη, έχει ως στόχο μια συγχρονική τομή της τωρινής κατάστασης των νεοελληνικών ιδιωμάτων της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας. Έχουν απομαγνητοφωνηθεί 100 σελίδες περίπου αυθεντικού υλικού ηχογραφημένων συνεντεύξεων διαλεκτόφωνων κατοίκων των ως άνω πόλεων της Μαύρης Θάλασσας που παρουσιάζουν την σημερινή εικόνα της γλώσσας. Υπογραμμίζεται ότι τα υπάρχοντα μέχρι τώρα κείμενα αφορούν την κατάσταση της γλώσσας στις αρχές του 20ού αι.

Εξετάζονται οι απόψεις διακεκριμένων γλωσσολόγων (Χατζιδάκι, Ανδριώτη, Κοντοσόπουλου) σχετικά με την εμφάνιση των νεοελληνικών διαλέκτων και η σχέση τους με την αλεξανδρινή κοινή, καθώς και με την διαίρεσή τους σε βόρεια και νότια με βάση τον βόρειο και νότιο φωνηεντισμό. Αναλύονται οι παράγοντες για τη διατήρηση και την εξέλιξη των νεοελληνικών ιδιωμάτων στη Βουλγαρία, όπως και ο ρόλος των ανασταλτικών παραγόντων. Εξηγείται η επιλογή των δυο πόλεων ως βασικών οικισμών για την επιτόπια έρευνα λόγω των σχετικά αμιγών ελληνόφωνων κοινοτήτων. Η διαλεκτολογική μελέτη σήμερα είναι αρκετά δύσκολο αντικείμενο βρισκόμενο κάτω υπό την πίεση των εθνικών γλωσσών και των ΜΜΕ.