ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΔΙΑΘΛΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΤΟΠΟΙ ΙΔΕΩΝ

Ο αμφιλεγόμενος τελευταίος τόμος της «Μυστικής Δοξασίας», της Σύνθεσης της Θρησκείας, της Επιστήμης και της Φιλοσοφίας, αν και η συγγραφέας στην Εισαγωγή της διασαφηνίζει ότι επρόκειτο για τον τρίτο (Αγγλικό) τόμο αυτού του έργου της, αφιερωμένο στους Μύστες και τις απόκρυφες γνώσεις που μεταδίδονταν στα αρχαία Μυστήρια και τις Μυστηριακές Σχολές. O τόμος αυτός εκδόθηκε αρχικά το 1897, έξη χρόνια μετά τον θάνατο της συγγραφέως και σύμφωνα με οδηγίες της. Επιπλέον, στην έκδοσή του συμπεριλήφθηκαν γραπτές διδασκαλίες της Ε.Π. Μπλαβάτσκυ στον Εσωτερικό Κύκλο των μαθητών της, ένα ιδιαίτερο τμήμα εντατικής διδασκαλίας που ιδρύθηκε το 1890 μέσα στους κόλπους της Θεοσοφικής Εταιρείας, καθώς και Σημειώσεις των μαθητών από προφορικές διδασκαλίες της

Στην ελληνική έκδοσή του αποτελείται από δύο βιβλία: Α και Β (Το Βιβλίο Β είναι υπό έκδοση). Μύστες της Δύσης, Αλληγορίες και Θαύματα, Μύστες της Ανατολής και Μυστικά Ιερά Βιβλία, Απόκρυφη Αστρονομία και Αστρολατρία, οι Ψυχές των ’στρων, Αλληγορίες και Μυστική Γνώση στο Ζοχάρ και την Βίβλο, Μυστικοί Κύκλοι, Πρακτική Εξάσκηση της Μαγείας, Επίδραση του Αποκρυφισμού στην καθημερινή ζωή κλπ, είναι μερικά από τα πολλά θέματα που εμπεριέχονται στα δύο αυτά βιβλία, και τα οποία εξετάζει ενδελεχώς η συγγραφέας.

Ο τόμος αυτός (Βιβλία: Α και Β) αποτελεί πλήρη πραγματεία που συμπληρώνει τους προηγούμενους τόμους, συμβάλλοντας στην ολοκλήρωση του Magnus Opus της Ε. Π. Μπλαβάτσκυ. Και όπως επισημαίνει ο W. Kingsland (The Real H.P.Blavatsky/Η Αληθινή Ε. Π. Μπλαβάτσκυ, σελ. 241): «Τί πλούτο γνώσεων θα είχαν αποκομίσει πράγματι οι άνθρωποι (...) εάν αυτά τα χειρόγραφα είχαν παραδοθεί τότε στους εκδότες! Ήταν ο 'τυφλός κόσμος' τόσο ανάξιος να λάβει αυτή την γνώση;»