Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΛΙΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΡΩΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Στις μέρες μας, οι τίτλοι των ειδήσεων από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης δεν παύουν να μας θυμίζουν τον Όμηρο...Μια νεαρή Αμερικανίδα προσπάθησε να κλείσει την πόρτα στον στρατιώτη που εμφανίστηκε στο σπίτι της, πιστεύοντας πως, αν τον εμπόδιζε να της μεταφέρει την είδηση για τον θάνατο του συζύγου της στο Ιράκ, τα νέα δε θα έφταναν ποτέ σ' αυτήν - κι αυτό το στιγμιότυπο φέρνει στον νου τη σπαραχτική παράκληση της αφοσιωμένης γυναίκας του Έκτορα, της Ανδρομάχης: «Τέτοιο ποτέ μη φτάσει μήνυμα στ' αυτιά μου εμένα, κι όμως/ τρέμω φριχτά...» (Χ 454-5). H υπενθύμιση της καταστροφικής φύσης του πολέμου έχει τόση απήχηση σήμερα όση είχε και στους χρόνους του Ομήρου. Η Ιλιάδα είναι ένα έπος που μας αφορά όλους σήμερα, όπως αφορά και τους ανθρώπους κάθε εποχής.

Κι ενώ όλοι σ’ όλες τις εποχές εκθειάζουν τη λογοτεχνική αξία της Ιλιάδας και το τραγικό όραμά της, υπάρχει στον νεότερο και σύγχρονο κόσμο έντονη τάση να παραγνωρίζεται η ωμότητα του μηνύματος του έργου. Τραγικοί ποιητές και ιστορικοί της κλασικής εποχής, αιώνες νωρίτερα, είχαν καθαρά και ξάστερα καταλάβει ότι ο Τρωικός Πόλεμος ήταν πραγματική καταστροφή:

Αλλά οι μεταγενέστερες γενιές επέλεγαν τους ηρωικούς αγώνες και τις μεγαλοστομίες των ηρώων της Ιλιάδας για να μάθουν οι νέοι του έθνους πόσο επιθυμητός ήταν ο θάνατος για το καλό της πατρίδας τους. Το επικίνδυνο παράδειγμα της γεμάτης περιφρόνηση ανυπακοής του Αχιλλέα απέναντι στον ανεπαρκή στρατηγό της εκστρατείας εκμηδενίστηκε με ένα πολυχρησιμοποιημένοευφυολόγημα: ο λαμπρός Αχιλλέας «καθόταν χολωμένος στη σκηνή του».

Το βιβλίο αυτό δεν παρουσιάζει τις πτυχές με τις οποίες ασχολήθηκε η ομηρική έρευνα, αν και αναπόφευκτα θα θίξει ορισμένες. Το βιβλίο αυτό δεν εξετάζει επομένως πώς μεταδόθηκαν τα ομηρικά έπη ή τι σήμαινε ο Όμηρος για κάθε εποχή. To βιβλίο αυτό ασχολείται με το θέμα της Ιλιάδας ασχολείται με ό,τι λέει η Ιλιάδα για τον πόλεμο.