Ένα εξαιρετικά επίκαιρο (για την Ελλάδα τού σήμερα) δοκίμιο του 1906, στο οποίο ο σπουδαίος Ισπανός διανοητής εμφανίζεται να εκστρατεύει κατά του «εξευρωπαϊσμού» και του «εκμοντερνισμού». Ο Ουναμούνο ξεκαθαρίζει ότι δεν επιθυμεί «άλλη μέθοδο από αυτήν του πάθους», αποστρέφεται την επιστημονική ορθότητα του καιρού του, παραμένει μεταφυσικός, μυστικιστής, μεσαιωνικός. Αλλά είναι καίριος όταν στηλιτεύει τον «άγονο υβριδισμό» που νοθεύει χωρίς να εμπλουτίζει την εθνική ταυτότητα μιας χώρας.