Εδώ και δώδεκα χιλιάδες χρόνια η Γαλαξιακή Αυτοκρατορία είναι το απαύγασμα του ανθρώπινου πολιτισμού. Όμως ο καιρός της ακμής της έχει πια παρέλθει. Μόνο ο Χάρι Σέλντον, οραματιστής επιστήμονας και πατέρας της επιστήμης που είναι γνωστή ως ψυχοϊστορία γνωρίζει τι επιφυλάσσει το μέλλον - μια εποχή σκοταδισμού, βαρβαρότητας και πολεμικών συγκρούσεων που θα διαρκέσει τριάντα χιλιετίες. Στην απελπισμένη προσπάθειά του να μεταλαμπαδεύσει τη γνώση στις επόμενες γενιές και να σώσει την ανθρωπότητα, ο Σέλντον συγκεντρώνει γύρω του τους κορυφαίους επιστήμονες και στοχαστές της Αυτοκρατορίας και τους μεταφέρει σ' ένα πλανήτη στις παρυφές του γαλαξία, έναν κόσμο που προορίζεται να γίνει λίκνο πολιτισμού αλλά και φάρος ελπίδας για τις γενιές του μέλλοντος. Το καταφύγιο αυτό παίρνει την ονομασία Θεμέλιο.

Σύντομα, το Θεμέλιο βρίσκεται στο έλεος διεφθαρμένων πολέμαρχων που αναδύονται μέσα από τα συντρίμμια της Αυτοκρατορίας. Το αναπόφευκτο δίλημμα για τους τελευταίους υπέρμαχους του ανθρώπινου πολιτισμού είναι να υποκύψουν στους βαρβάρους και να ζήσουν ως σκλάβοι - ή να επιλέξουν την ελευθερία, μια απόφαση που ίσως οδηγήσει τους ίδιους και ολόκληρο το ανθρώπινο είδος στην ολοκληρωτική καταστροφή...

Το μνημειώδες έργο του Isaac Asimov που καθόρισε την εξέλιξη ενός ολόκληρου είδους, τιμήθηκε με το βραβείο Hugo ως η κορυφαία σειρά Ε.Φ. όλων των εποχών και κατέκτησε επάξια μια θέση μεταξύ των αριστουργημάτων της σύγχρονης λογοτεχνίας.