Ο Πασκουάλ Ντουάρτε και η οικογένειά του είναι τα τραγικά θύματα μιας κοινωνικοπολιτικής δομής που αγνοεί τον ίδιο τον άνθρωπο, που τον αφήνει στην τύχη του και στην τύχη ενός ανύπαρκτου Θεού ο οποίος, παρ’ όλα αυτά, δεσπόζει μες στο μυαλό του και κατατρέχει την κάθε του πράξη. Ο Θεός συγχέεται με τη μοίρα: ό,τι είναι γραφτό να γίνει θα συμβεί, και γι' αυτό δεν είναι κανένας υπεύθυνος. Μόνο που τελικά αυτός που θα πληρώσει είναι ο ίδιος ο Πασκάλ Ντουάρτε και η οικογένειά του.

Όταν, στα 1942, εκδόθηκε Η οικογένεια του Πασκουάλ Ντουάρτε, μια νέα ώθηση δόθηκε στην ισπανική λογοτεχνία: ξαναγύρισε σ' έναν κόσμο λαϊκό και αγροτικό, που οι χαρακτήρες του ήταν άνθρωποι πρωτόγονοι κι αυθεντικοί. Στα άγρια πάθη και στα απλοϊκά ένστικτά τους, ο κόσμος ολόκληρος είδε την παραβολή μιας χώρας στην οποία ανακυκλώνεται συνεχώς η βαρβαρότητα, η βία, το μίσος και το αίμα.