Ο Αμπντουλάχ Μοχάμεντ μπεν Ολμάν, πρεσβευτής του Μαρόκου, βρίσκεται αναγκαστικά στο Παλέρμο τον Δεκέμβριο του 1782, αφού μια θύελλα ρίχνει το καράβι του στις σικελικές ακτές. Αυτός που αναλαμβάνει να δείξει στον ξένο πρέσβη τις ομορφιές της πόλης είναι ο αβάς Τζουζέπε Βέλα, ο οποίος με την ευκαιρία επινοεί ένα εξαιρετικά τολμηρό όσο και μεγαλεπήβολο σχέδιο: να παρουσιάσει ένα συνηθισμένο αραβικό χειρόγραφο ως ένα σπάνιο πολιτικό ντοκουμέντο, το Πρωτόκολλο της Αιγύπτου, το οποίο θα επιτρέψει την ακύρωση όλων των φεουδαρχικών προνομίων στη Σικελία και θα δώσει το έναυσμα για μια αντιμοναρχική συνωμοσία.

Μια αληθινή ιστορία, που ο Σάσα αντιμετωπίζει με μια μονίμως υποβόσκουσα ειρωνεία αλλά και με φανερή συμπάθεια για τις μικρές ή μεγάλες πράξεις που μπορούν να αλλάξουν τον ρου της ιστορίας. Το Πρωτόκολλο της Αιγύπτου θεωρείται το καλύτερο από τα μυθιστορήματα-απολογίες του σπουδαίου Ιταλού συγγραφέα.