ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Με βασικό σημείο εκκίνησης την ίδρυση ενός καθαρόαιμου αγροτικού κόμματος το 1923, ύστερα από πρωτοβουλία νέων γεωπόνων (με σπουδές στη Γαλλία και στην Ιταλία), παλιότερων αγροτικών συνεταιριστών (κυρίως), αλλά και άλλων ριζοσπαστικών στοιχείων αγροτικής καταγωγής, ο συγγραφέας προσπαθεί να μελετήσει τα περιθώρια της αυτονομίας του πολιτικού αγροτισμού, ένα καίριο, νομίζω, πρόβλημα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.

Ωστόσο, η οξύτερη κρίση αυτονομίας του αγροτικού πολιτικού κινήματος τοποθετείται από τον συγγραφέα στη μετά την ΕΑΜική αντίσταση περίοδο, και μάλιστα μετά τα Δεκεμβριανά και την ανάληψη της ηγεσίας του Κ.Κ.Ε. από τον επιστρέψαντα από τα κολαστήρια του Νταχάου Ζαχαριάδη. Τα πράγματα παίρνουν τότε μια απροσδόκητη τροπή με τη δημιουργία ενός γιγαντιαίου Αγροτικού Κόμματος, υποκατάστατου του Κ.Κ.Ε., ενός Κ.Κ.Ε. της υπαίθρου, κόμματος μειωμένων όμως προσδοκιών, στο οποίο δεν ήθελαν να ανήκουν ούτε τα στελέχη που μετακινούνταν από το μητρικό Κ.Κ.Ε. για να το «λειτουργήσουν» ούτε τα μέλη που καλούνταν να μεταστεγασθούν σε αυτό.

Μια άλλη προσφορά αυτού του βιβλίου είναι η συγκρότηση μιας πινακοθήκης δευτεραγωνιστών της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ιστορίας, τους οποίους περιγράφει ο συγγραφέας με υποδειγματική νηφαλιότητα και με τους οποίους πλουτίζει την πολιτική σκηνή του 20ού αιώνα με επώνυμο ανθρώπινο δυναμικό. Το βιβλίο του Δημήτρη Παναγιωτόπουλου είναι γεμάτο ερεθίσματα, ακόμη και για τον πιο απαιτητικό αναγνώστη.

(Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Ιστορικός)