«Εκτός των τειχών» εξέρχεται ο Γιάννης Πυργιωτάκης, εκθέτοντας τις απόψεις του δημόσια, για μια σειρά φλέγοντα ζητήματα της ελληνικής εκπαίδευσης και της ελληνικής κοινωνίας, της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και της εκπαιδευτικής πολιτικής.

«Το σχολείο δυστυχώς παραμένει ίδιο σ' έναν κόσμο που συνεχώς μεταβάλλεται», λέει ο Καθηγητής της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο οποίο διετέλεσε και αντιπρύτανης.

Τα κείμενα που συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο, κατανεμημένα σε πέντε κεφάλαια (Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, Ασθενείς ομάδες πληθυσμού, Παιδεία - πολιτισμός - πρόσωπα, Πανεπιστήμιο και Πολιτική, και Επίμετρο: Αποχαιρετισμοί), είναι καρπός και καταστάλαγμα επιστημονικών ερευνών, κοπιώδους και μακροχρόνιας ερευνητικής δράσης και πλούσιας εκπαιδευτικής εμπειρίας. Έτσι, όπως αναφέρει στον Πρόλογό του ο Δημήτρης Θ. Τσάτσος, «αποτελούν μια ζωντανή μαρτυρία για τα τεκταινόμενα κάθε φορά στην παιδεία και αποτελούν πολύτιμα υλικά για τον μελετητή του εκπαιδευτικού μας συστήματος».

Στα κείμενα του Γ. Πυργιωτάκη αναλύονται με παιδαγωγική και κοινωνική ευαισθησία, κρίσιμα θέματα όπως το σύστημα μετάβασης από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, τα παιδιά της υπαίθρου που μεγαλώνουν σε περιβάλλον απογυμνωμένο από πολιτιστικά ερεθίσματα και είναι εξ αρχής εκτεθειμένα στην εκπαιδευτική ανισότητα, οι μετεξεταστέοι που ουσιαστικά δεν φαίνεται να έχουν προοπτικές, κ.ά.

Στο ρεπερτόριο των θεμάτων του ανήκουν, μεταξύ άλλων, επίσης, τη διαφορετική σύσταση του μαθητικού πληθυσμού με την έλευση των μεταναστών, η αλλαγή του παιδαγωγικού κλίματος με την εισαγωγή της τεχνολογίας και πολλά άλλα θέματα που στοιχειοθετούν την ανάγκη να αλλάξει η παιδεία αυτού του τόπου.