Ο τόμος συγκεντρώνει μία σειρά άρθρων και ανακοινώσεων, που έγραψε ο καθηγητής Νέων Ελληνικών στο Εθνικό Ινστιτούτο Ανατολικών Γλωσσών και Πολιτισμού στο Παρίσι, Henri Tonnet, με σκοπό τη χαρτογράφηση ενός ανεξερεύνη-του πεδίου ή τη σύνοψη μιας διαχρονικής εξέλιξης στη νεοελληνική αφηγηματική πεζογραφία.

Το ενδιαφέρον του παρόντος τόμου επικεντρώνεται στους δύο αιώνες που επηρέασαν καθοριστικά τη νεοελληνική μυθοπλασία, τον 18ο και 19ο αιώνα. Το εγχείρημα έγκειται στην εκ του σύνεγγυς ανάγνωση όσο το δυνατόν περισσότερων και πιο ποικιλόμορφων κειμένων. Η προσεκτική ανάγνωση, η οποία λαμβάνει υπόψη περιεχόμενο και μορφή, επιβάλλεται σε πρώτο επίπεδο, καθώς τα περισσότερα κείμενα που αναφέρονται στον τόμο δεν έχουν αποτελέσει μέχρι σήμερα αντικείμενο κάποιας εμβριθούς μελέτης.

Ο συγγραφέας δεν επέλεξε τα αντικείμενα των μελετών του με αισθητικά κριτήρια, πράγμα που θα τον ωθούσε, όπως αναφέρει στον Πρόλογο, να κρατήσει μόνο έργα κάποιας λογοτεχνικής αξίας, διότι «μια τέτοια αξιολογική επιλογή θα είχε ως αποτέλεσμα τη διαστρέβλωση της εικόνας της ελληνικής πεζογραφίας, ιδιαίτερα εκείνης του 19ου αιώνα».

Αντίθετα, επικέντρωσε την προσοχή του σε έργα μη αναγνωρισμένα από την «επίσημη» γραμματολογία, μεταξύ άλλων, τα μυθιστορήματα του Παναγιώτη Σούτσου, τα διηγήματα του Δημοσθένη Βουτυρά και τα λαϊκά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα, όπως η «Κλεονίκη του Β.Ι.Α. και «Ο Βασιλεύς του ’δου» του Κωνσταντίνου Μεγαρέως.

Ο συγγραφέας επιχειρεί λογοτεχνικές συνθέσεις που μπορεί να αποτελέσουν την αφετηρία για πιο ενδελεχείς έρευνες και οδηγούν στην κατανόηση πολλών φαινομένων της ελληνικής λογοτεχνικής ιστορίας.