Στον τόμο αυτό συγκεντρώθηκαν κείμενα και μελέτες που αναφέρονται σε Νεοέλληνες λογοτέχνες και καλύπτουν ένα "φάσμα" που εκτείνεται από την Επτανησιακή Σχολή μέχρι και τη μεταπολεμική γενιά. Με γνώμονα τον ιστορικοκοινωνικό ορίζοντα, τις κρατούσες αισθητικές θεωρίες, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο διαπλέκεται το εγώ των δημιουργών με τις θεωρίες αυτές, αξιολογείται και αναδεικνύεται το φιλολογικό πορτρέτο λογοτεχνών όπως του Δ. Π. Ταγκόπουλου, της Γαλάτειας Καζαντζάκη, του Γ. Ρίτσου, του Ν. Βρεττάκου και του Αλ. Κοτζιά. Επίσης, μέσα από το κριτικό έργο συγχρόνων τους ή μεταγενέστερων λογοτεχνών, όπως του Κ. Παλαμά, του Οδ. Ελύτη, του Κ. Βάρναλη, του Μ. Αυγέρη κ.α., επανεξετάζεται και επανεκτιμάται το έργο δημιουργών όπως του Αν. Κάλβου, του Γρ. Ξενόπουλου και του Ν. Καζαντζάκη.

Οι μελέτες παρουσιάζονται με τη χρονολογική σειρά κατά την οποία αναδεικνύεται το λογοτεχνικό "μέγεθος" και η δράση των ιστορικών αυτών προσωπικοτήτων, γιατί η "εποχή" μέσα στην οποία αναδεικνύεται, ωριμάζει και αναγνωρίζεται ένας λογοτέχνης επικαθορίζει τις ιδέες και τις αναζητήσεις του.