Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει δύο μέρη: Το πρώτο μέρος περιγράφει την κοινωνικο-θρησκευτική διαδικασία της δημιουργίας και της μορφοποίησης της ισλαμικής κοινωνίας που τα θεμέλιά της είναι θρησκευτικά, είναι η αποκάλυψη του μοναδικού Θεού στον δούλο του και προφήτη του Μωάμεθ.

Ποια είναι η διαδικασία και τα στάδια απ τα οποία αυτή διήλθε ώστε η "umma των πιστών" (αδελφότητα των πιστών μουσουλμάνων) που ξεκίνησε απ την πόλη της Μέκκας τον έβδομο αιώνα για να γίνει τελικά αυτοκρατορία; Ποια είναι η δομή και οι θεσμοί της νέας αυτής κοινωνίας και προπάντων οι σχέσεις κράτους και θρησκείας όταν γνωρίζουμε ότι τα δύο αυτά μεγέθη είναι ταυτισμένα;

Η επαφή της τεράστιας αυτής πλέον umma με τον περιβάλλοντα χώρο -εδώ αρχίζει το δεύτερο μέρος της έρευνας-, είτε στη Μέση Ανατολή είτε στη Νότια Ισπανία, δημιούργησε εντάσεις και οδήγησε σε θρησκευτικές διασπάσεις, ιδιαιτέρως των Shia (Σιιτών) σε ανταγωνισμό με τους Sunni (Σουνίτες), και στην παρακμή της μεσαιωνικής δομής του Ισλάμ. Τέλος το βιβλίο πραγματεύεται το ακανθώδες ζήτημα του Ισλάμ στη νεώτερη και τη σύγχρονη εποχή.