Οι συγγραφείς επέλεξαν τη θεματική προσέγγιση αντί της χρονολογικής μόνο αφήγησης των γεγονότων, για να φωτίσουν καλύτερα τους θεσμούς που διαμορφώθηκαν από το νεόκοπο ελληνικό κράτος μετά την ανεξαρτησία. Το πολιτικό σύστημα και οι εξελίξεις του, η εκπαίδευση, η Eκκλησία, ο στρατός, η οικονομία και η κοινωνία έχουν τα δικά τους κεφάλαια, ενώ ο αλυτρωτισμός, τα όρια του κράτους και ο ελληνισμός της Διασποράς διασταυρώνονται στην εξιστόρηση των γεγονότων.

Όπως σημειώνουν οι συγγραφείς, το κράτος θεμελιώθηκε πάνω στις αρχές του Διαφωτισμού, ώστε η φιλελεύθερη δημοκρατική παράδοση να διατρέχει το μέγιστο μέρος της ιστορίας του. Οι θεμελιωτές του κράτους αυτού, όπως άλλωστε και οι κατοπινοί του ηγέτες, φρόντισαν, παρά τις κατά καιρούς παρεκκλίσεις εσωτερικών αντιστάσεων, λαϊκισμού και τραγικών διχασμών, να μην εκτροχιαστεί από την πορεία προς το κράτος δικαίου και τον εκσυγχρονισμό. Η αγαθή, σε γενικές γραμμές, συγκυρία της πολιτικής ηγεσίας βοήθησε να πραγματοποιηθούν οι στόχοι αυτοί.