Στο καινούργιο μυθιστόρημα του Στρατή Χαβιαρά, Πορφυρό και μαύρο νήμα, ο αφηγητής της ιστορίας, ο Βασίλης, περιγράφει τις περιπέτειες που έζησε στην παιδική του ηλικία, στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής σ' ένα μικρό ξερονήσι του Σαρωνικού: το ζόφο και την πείνα εκείνης της εποχής, δίπλα σε μια μακρινή συγγενή και μοναδικό του προστάτη, τη γριά θεία Μάρθα, που αναδεικνύεται εδώ σε οικουμενικό σύμβολο εγκαρτέρησης. Η θεία Μάρθα μυεί στη ζωή τον Βασίλη μέσα από τη λαϊκή αφήγηση των ιστοριών του Βασιλείου Διγενή Ακρίτα και άλλων βυζαντινών ηρώων, επιδιώκοντας συγχρόνως να ξορκίσει τα βάσανά τους. Με σπάνια ευρηματικότητα, καταφέρνει και τον κάνει ουσιαστικό μέτοχο της ιστορίας που αφηγείται.

Δυο παράλληλες ιστορίες που συμπλέκονται και συμπληρώνουν η μια την άλλη μέσα από τη διαρκή τους δράση. Μια κατάφαση στη ζωή που αναζητεί τη σωτηρία της στη δημιουργική φαντασία και στο μύθο.