Ο Βίος του Θεσσαλονικέως Πορφυρίου, που γράφτηκε από τον μαθητή του Μάρκο, το διάκονο και καλλιγράφο, είναι ένα κείμενο ολοζώντανο, της νέας θρησκείας του Χριστιανισμού, σε μία απόμακρη γωνία της βυζαντινής αυτοκρατορίας, την Γάζα Παλαιστίνης.

Ο νεαρός Πορφύριος (378-420), καταγόμενος από πλούσια αριστοκρατική γενιά της Θεσσαλονίκης, φεύγει στην Αίγυπτο όπου ασπάζεται το μοναχικό βίο στην περίφημη Σκήτη, κατόπιν στις όχθες του Ιορδάνη και τελικά στα Ιεροσόλυμα όπου χειροτονείται ιερέας και στην συνέχεια επίσκοπος Γάζης.

Μέσα σε αυτό το γενικό πλαίσιο παρελαύνουν σπουδαία πρόσωπα της εποχής με τις ζωντανές περιγραφές του Μάρκου.